Maart
Week 13
Het bont zandoogje heeft zich de afgelopen jaren sterk uitgebreid. Vroeger was het een echte bosvlinder: hij bezette daar zonnige plekjes op bospaden en open plekken in het bos. De laatste jaren wordt hij ook veel in open gebied en in tuinen gezien. Professor Hans Van Dyck van de Universiteit van Louvain in België heeft veel onderzoek gedaan naar deze soort. Vorig jaar vertelde hij op de Landelijke dag dat ze hebben ontdekt dat de vlinders uit het bos en die uit opener gebieden verschillende typen zijn, met andere eigenschappen. Zo zijn de vlinders uit open gebieden veel zwerflustiger. Dat heeft vast bijgedragen aan de succesvolle uitbreiding, waardoor ik – en velen van u - hem nu ook in mijn tuin kan zien!
Week 12
In een film over Goedaert, die afgelopen zaterdag vertoond werd tijdens de conferentie over Johannes Goedaart (1617 – 1668) in Middelburg, vertelt Peter Geene van de Vlinder- en libellenwerkgroep Zeeland over het bont zandoogje dat hij in het natuurgebied Oranjezon op Walcheren ziet. Dat was het enige bont zandoogje dat tijdens de conferentie ‘voorbij kwam’, het is heel waarschijnlijk dat Goedaert hem nooit heeft gezien, in elk geval heeft hij hem niet getekend. Veel andere vlinders wel: hij was de eerste die de ‘veranderinge’ van bijvoorbeeld de ‘Gulsigaert’ (kleine vos) en de ‘Klock-luyer’ (atalanta) heeft getekend. Kees Beaart heeft in 2014 en 2015 een serie artikelen in Vlinders over Goedaert geschreven: zeer de moeite waard!
Week 11
Keuzestress, zouden vlinders daar last van hebben? Bij het bont zandoogje zou dat zomaar kunnen. En dan met name wanneer hij nog rups is. Want dan maakt hij op de een of andere manier de keuze om te gaan verpoppen, óf om als rups de winter in te gaan. Een keuze die hij al in augustus of september moet maken, wanneer hij echt nog niet kan weten wat voor winter het wordt. Ik vind het heel bijzonder dat bij sommige soorten individuele vlinders (rupsen) een andere levenswijze hebben dan hun soortgenoten. Het geeft in elk geval veel variatie in het uitkomen van de vlinders en daarmee een grotere risicospreiding voor de soort. Wellicht profiteert het bont zandoogje mede daardoor van de klimaatverandering…
Week 10
Wat ik het leuke vind aan het bont zandoogje is dat hij zo braaf doet wat je (ik) van hem verwacht. Zijn vleugelpatroon verraadt waar je hem kunt vinden: op lichte, zonnige plekjes in het (donkere) bos. En daar zit hij dan ook. Meestal is het één mannetje die daar zijn territorium verdedigt tegen andere mannetjes. En omdat hij door het hele land voorkomt en vanaf het vroege voorjaar tot de late zomer op zonnige dagen vliegt, ook wanneer het niet heel warm is, kun je er altijd op vertrouwen dat hij je daar verwelkomt. Daar verheug ik mij nu al op!
