Nieuwsbericht

Flinke extra generatie argusvlinders door warmte

zaterdag 20 oktober 2018

De argusvlinder is de afgelopen twintig jaar met meer dan 95% achteruitgegaan en is uit grote delen van oostelijk Nederland helemaal verdwenen. Dit jaar leek de achteruitgang door te zetten, want tijdens de jaarlijkse telling in mei werden er weer minder geteld. De met uitsterven bedreigde vlindersoort heeft waarschijnlijk profijt gehad van de hoge temperaturen van de afgelopen maanden.

Extra generatie door mooi weer

De argusvlinder is in Nederland ernstig bedreigd De argusvlinder is in Nederland ernstig bedreigd

Normaal gesproken komt de argusvlinder twee keer per jaar uit de pop: de eerste generatie vliegt in mei, de tweede in juli en begin augustus. De laatste jaren is er regelmatig een extra derde generatie in september en oktober. Ook dit jaar is dat het geval en, waarschijnlijk door de hoge tempraturen tijdens de zomer, zijn er nu redelijk veel argusvlinders. Deze zullen vliegen zolang het mooi weer is: hun nageslacht overwintert als rups. 

Meer over de argusvlinder

Beschermingsplan

De argusvlinder was lange tijd een veel voorkomende vlindersoort in Nederland. Maar sinds het midden van de jaren 1990 gaat het niet zo goed. Maar nu is de argusvlinder van de zandgronden in Nederland zo goed als verdwenen.

Deze sterke afname was voor De Vlinderstichting reden om een soortbeschermingsplan op te stellen. Hierin brengen we alle bestaande kennis over de soort samen, om zo te achterhalen wat mogelijke oorzaken van de afname in ons land zijn. Ook ontwikkelen we beheermaatregelen die positief uitwerken voor de argusvlinder. En identificeren we kennisleemten over deze mooie vlinder.

Download het beschermingplan

Waar blijven argusvlinders in de winter?

De rupsen van de argusvlinders overwinteren in het gras (Foto: Bert van Rijsewijk) De rupsen van de argusvlinders overwinteren in het gras (Foto: Bert van Rijsewijk)

De eitjes die nu door vrouwtjes worden gelegd, moeten zich nog ontwikkelen tot rups voordat er nachten met forse nachtvorst komen. Jonge rupsen kunnen niet tegen de vorst. De rupsen eten van diverse grassoorten. Het soort gras is van ondergeschikt belang: het gaat vooral om het warme microklimaat waarin de graspol moet staan. Die warmte wordt onder meer verkregen van verticale structuren, zoals muurtjes of houten hekken. In de directe nabijheid van dergelijke verticale structuren worden de eitjes gelegd en leven de rupsen en poppen.

Kansen voor de argusvlinder

Voor de argusvlinder zijn er vooral kansen in het landbouwgebied. Aandacht voor insecten binnen het agrarisch natuurbeheer is pas van recente datum, en richt zich onder meer op onderzoek naar de effectiviteit van bijvoorbeeld akkerranden en bloemrijke percelen als leefgebied voor bestuivende insecten in het agrarische landschap. Concrete maatregelen ten behoeve van insecten zijn in het agrarisch natuurbeheer nog schaars.

Doelsoort voor bloemrijke graslanden

Als warmteminnende graslandvlinder kan de argusvlinder dienen als indicatorsoort voor gevarieerde, bloemrijke en structuurrijke graslanden. Want alleen in deze graslanden komen argusvlinders voor. Dergelijke graslanden worden als pakket in het agrarisch natuurbeheer geregeld afgesloten, maar hebben momenteel alleen planten of broedende weidevogels als doelsoorten. Er ligt voor de bescherming van de argusvlinder een grote kans wanneer de soort opgenomen wordt als aanvullende indicatorsoort binnen graslandpakketten en het beheer van deze pakketten hiervoor wordt geoptimaliseerd. Daar profiteren naar verwachting niet alleen argusvlinders, maar ook andere insecten van. Gelet op de kern van het huidige verspreidingsgebied liggen de grootste kansen op korte termijn in Noord- en Zuid-Holland, Friesland, Zeeland en Utrecht.

Argusvlinder graslandvlinders klimaat tellen