maandag 12 april 2021
Ruim een week geleden liepen we in ons T-shirt en zagen we overal citroenvlinders en dagpauwogen. Zelfs de vlinders die als pop overwinterden, zoals oranjetipjes en de koolwitjes, waren al volop aanwezig. En nu weer hagel, sneeuw en harde wind. Dat kan toch nooit goed zijn voor die tere, fragiele vlinders? Leggen ze nu massaal het loodje?
Vlinders overwinteren op verschillende manieren: als eitje, als rups, als pop of als vlinder. Elke vlindersoort heeft zijn eigen manier.
In Nederland zijn 4 soorten vlinders die als vlinder een winterslaap houden: de citroenvlinder, de dagpauwoog, de kleine vos en de gehakkelde aurelia. Zij kunnen dus prima tegen de vorst, als ze in winterslaap zijn tenminste. Maar eenmaal ontwaakt en dus in ‘actieve modus’ zijn ze kwetsbaarder. Toch zullen de meeste het goed overleven, zeker als ze een wat beschutte plek hebben gevonden (zoals in een schuurtje of tussen de struiken).
Sommige vlinders die als pop overwinteren zijn door het warme weer al uit de pop gekomen. Zoals bijvoorbeeld het oranjetipje en het boomblauwtje. Goed nieuws: ze zijn zeker niet ten dode opgeschreven. Hoe werkt dat?
Vlinders hebben warmte nodig om te kunnen vliegen. Als de temperatuur boven de tien graden komt en als er zon is, kunnen ze actief worden en zich voortplanten. De mannetjes gaan op zoek naar vrouwtjes en de vrouwtjes gaan eitjes leggen. Ook voor het verzamelen van nectar, de brandstof waarmee ze kunnen vliegen, hebben ze de wamrte van de zon nodig om afstanden kunnen afleggen.
Dat vliegen zullen ze met deze lage temperaturen niet kunnen, maar dat heeft ook positieve kanten. Vliegen betekent dat vlinders 'slijten'. Veel vliegen betekent dat ze snel zijn versleten en dus zullen sterven. Als een vlinder namelijk uit de pop is gekomen, groeit of herstelt hij niet meer.
De oranjetipjes en boomblauwtjes die de vorige week nog rondvlogen, zitten nu ergens verstopt in de plantengroei. Daar zitten ze doodstil en ze slijten dus ook niet. Ze kunnen geen nectar vinden, maar ze verbruiken ook nauwelijks energie omdat ze zo stil zitten. En zo wachten de meeste vlinders op hun rustige beschutte plekje tot de zon weer gaat schijnen en de temperatuur weer ruim boven de tien graden komt. Dan gaan ze weer vliegen en zich voortplanten. Na een aantal dagen activiteit zullen ze dan sterven. Maar dan hebben ze wel gezorgd voor de volgende generatie die over een paar maanden weer vliegt.
Kortom: er is geen reden voor grote ongerustheid.
Het was een geweldig vlinderweekend
9-apr-2018
Is deze kou een ramp voor vlinders?
19-mrt-2018
Weinig vlinders dit voorjaar
5-jun-2023