Nieuwsbericht

Staatssecretaris Bleker verspilt jaarlijks tientallen miljoenen euro's aan agrarische natuursubsidies aan boeren. Dat blijkt uit onderzoek van hoogleraar D. van Soest en econoom J. Dijk dat deze week uitkwam. Deze analyse van het Nederlandse subsidiestelsel voor boeren is pikant, omdat het kabinet fors op natuur bezuinigt.

Dit nieuws meldt de Trouw in de krant van vandaag. De regeling werkt met vaste bedragen per hectare, terwijl de feitelijk gemaakte kosten per boer sterk kunnen verschillen. Met een ander subsidiestelsel kan maar liefst 35 procent worden bezuinigd, maar dit geld kan ook worden gebruikt voor juist méér natuurontwikkeling.

Dat blijkt uit onderzoek van hoogleraar D. van Soest en econoom J. Dijk dat deze week uitkomt. Jaarlijks wordt er in Nederland naar schatting 40 tot 70 miljoen euro uitgegeven aan subsidies voor agrarisch natuurbeheer.

Deze analyse van het Nederlandse subsidiestelsel voor boeren is pikant, omdat het kabinet fors op natuur bezuinigt. Staatsbosbeheer moet voor 100 miljoen euro aan gronden verkopen, de Haringvliet-sluizen blijven gesloten voor migrerende vissoorten en de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) wordt in oppervlakte beperkt. De onderzoekers stellen dat minder natuur hoeft te worden opgegeven, als het ministerie de subsidies nauwkeuriger verstrekt.

Van Soest en Dijk schrijven in het themanummer 'Land in Zicht' van ESB (Economisch Statistische Berichten) dat boeren die zich inzetten voor natuurbeheer, zoals het later maaien om grutto's in de broedtijd niet te storen, daarvoor een compensatie krijgen die gemiddeld een derde hoger ligt dan de werkelijk gemaakte kosten. De regeling is daardoor 'onnodig duur'.

Onder het huidige beleid geeft het ministerie een vaste vergoeding per hectare, en dat betekent volgens de onderzoekers dat alleen boeren zich aanmelden van wie de te maken kosten lager zijn dan de vergoeding. Anders kunnen ze beter doorgaan op de oude weg. Van Soest en Dijk stellen dus dat juist die agrarische bedrijven land voor de compensatieregeling aanbieden waarop eenvoudig natuurdoelen zijn te halen. Zo is de winst voor de boer het grootst.

De subsidieregeling voor natuurboeren wordt ook in het buitenland toegepast. Op basis van onderzoek naar de verspilling van natuurgelden daar, maakten de economen een omrekening naar de Nederlandse situatie. Ze zien weinig in een aanpassing van de huidige regeling omdat de overheid zich moet houden aan de afspraken die in het verleden met de boeren zijn gemaakt. Maar zij pleiten wel voor een andere subsidieregeling voor nieuwe gevallen.

Het Europese landbouwbeleid is er op gericht vanaf 2013 de prijssteun te verminderen, maar daarvoor in de plaats het agrarisch natuurbeheer fors uit te breiden, en de boeren daarvoor 'ruimhartig' te subsidiëren. Ook staatssecretaris Bleker zit op die lijn. Om de natuursubsidie geen verkapte inkomenssteun voor boeren te laten worden, stellen de economen voor om met 'subsidies op maat' te komen, die met wisselende bedragen beter aansluiten bij de werkelijke kosten van natuurbeheer.

Ook een veiling waar boeren moeten bieden op een natuursubsidie, kan de kosten voor de overheid met een derde terugbrengen.

Lees het artikel in Trouw Groen.