Nieuwsbericht

De razendsnelle verspreiding van de eikenprocessierups komt deels door de milde winters, maar zeker ook door de manier waarop wij ons landschap hebben ingericht. Het probleem is de monocultuur: in grote delen van ons land staan lange rijen eiken langs de wegen. Via deze lanen kan de eikenprocessierups zich gemakkelijk verspreiden. In veel gevallen zorgt het maaibeheer van de bermen ervoor dat de natuurlijke vijanden van de eikenprocessierups geen kans hebben.

"Als het landschap strak en kaal is, vinden roofinsecten en mezen geen plek om te schuilen en zich voort te planten. Zonder deze potentiële natuurlijke vijanden heeft de eikenprocessierups vrij spel. "

In een landschap met veel diversiteit leven veel verschillende soorten insecten en vogels. Er ontstaat een ecosysteem dat zichzelf in balans houdt. Plagen lopen hierdoor minder snel uit de hand. Het probleem is hiermee niet direct verholpen, maar de overlast zal hopelijk wel elk jaar minder worden. Bovendien ontstaan zo mooie bloemrijke bermen en dat zorgt voor meer biodiversiteit; beheerders slaan hiermee dus twee vliegen in één klap.

Natuurlijke vijanden

Door de omgeving van de eiken geschikt te maken voor de natuurlijke vijanden van de eikenprocessierups, blijft het aantal rupsen mogelijk binnen de perken. De eikenprocessierups kent vele vijanden, zoals sluipwespen, gaasvliegen, insectenetende vogels, maar ook grootoorvleermuizen. Er zijn dan ook veel verschillende maatregelen mogelijk om het deze vijanden naar de zin te maken. Over het algemeen geldt: hoe meer variatie hoe beter. Daarnaast is het van belang de natuurlijke omstandigheden als uitgangspunt te nemen. Een veerkrachtig ecosysteem creëer je met soorten die van nature op een locatie thuishoren.

Voorbeelden van natuurvriendelijke maatregelen

• Bloemen zoals fluitenkruid en wilde peen in de berm stimuleren. Dit kan door het maaibeheer aan te passen en eventueel in te zaaien.
• Aanplant van inheemse struiken en bomen
• Een natuurlijke opbouw van de beplanting met een kern, mantel en zoomvegetatie
• Nestkastjes voor vogels
• Stapels dood hout en/of takkenrillen maken
• Niet maaien direct rond eiken, hier groeien vaak leuke soorten zoals kamperfoelie
• Stamschot laten staan
• Groter diversiteit van boomsoorten in lanen en bosvakken
• Gefaseerd maaien, steeds twintig procent van de vegetatie laten staan

Omdat er nog weinig bekend is over de effectiviteit van bovenstaande maatregelen moet daar meer onderzoek naar gedaan worden. Ook onderzoek naar soortspecifieke bestrijdingsmethoden is wenselijk. Op plekken waar er groot risico is willen we dat de nesten op een veilige manier worden weggezogen. Eventueel kunnen plekken met veel nesten tijdelijk worden afgesloten en kan duidelijke informatie worden gegeven over de risico’s.

Het preventief bestrijden met de biologische middelen mag alleen kleinschalig, in uitzonderlijke gevallen, als de andere methoden niet mogelijk zijn.

Het opnieuw opbouwen van een ecosysteem heeft tijd nodig. Daarom blijft een reactieve bestrijding van eikenprocessierups door middel van zuigen op risicolocaties in het begin nodig. Na verloop van enkele jaren zal bestrijding van de eikenprocessierups steeds minder intensief worden. De ecologische aanpak is dus een investering op lange termijn. Het vraagt om een vooruitziende blik, maar werpt op meerdere fronten vruchten af: minder overlast van de eikenprocessierups, meer biodiversiteit en een mooier landschap.

Meer lezen over de eikenprocessierups