Nieuwsbericht

Gelderland is een hele grote provincie, van Culemborg in het westen tot Winterswijk in het oosten en van Nijmegen in het zuiden tot Wezep in het Noorden. Het is dan ook een provincie met veel variatie in natuur: het rivierengebied van Rijn/Lek, Waal en IJssel, de Veluwe met bossen, heiden en stuifzanden en de Achterhoek met de beken en oude landgoederen.

De eerste vlinders van de bosparelmoervlinder verschijnen in juni. De dichtheid kan aanzienlijk variëren tussen zo´n 4 tot wel 260 individuen per hectare. Belangrijkste nectarplanten zijn gele composieten die in bosranden groeien zoals gewoon biggenkruid en havikskruiden. Bosparelmoervlinders zijn warmteminnend en vliegen zelden bij temperaturen onder 18°C. De rupsen leven met name van hengel, maar ook vingerhoedskruid, smalle weegbree en ereprij soorten worden genoemd als waardplant. De vlinder komt alleen nog maar op de Veluwe voor.

Vindplaatsen

Tot in de negentiger jaren van de vorige eeuw was er ook in Drenthe nog een populatie, maar die is al decennia verdwenen. Op de Veluwe zijn twee deelpopulaties te onderscheiden, een in het noorden, waarvan het Kroondomein een belangrijk gebied is en in het zuiden waar vooral in het Nationaal park de Hoge Veluwe de bosparelmoervlinder nog voorkomt. Tot 2018 was de bosparelmoervlinder ook in de Imbosch en Veluwezoom aanwezig, maar, misschien door de extreme droogte in dat jaar, verdween de soort. Er zijn, zoals bij veel vlinders en andere insecten, sterke fluctuaties van jaar tot jaar, maar als er minder populaties zijn en deze kleiner worden, kan die fluctuatie sneller leiden tot het verdwijnen.

De tauvlinder kun je met recht een Gelderse soort noemen, want deze nachtvlinder wordt, behalve in het uiterste zuiden van Limburg, maar zelden buiten Gelderland gezien. Het is een typische bewoner van beukenbossen en, hoewel het een nachtvlinder is, je kunt de mannetjes overdag zien vliegen op een meter of twee door de bospaden en open bossen. En niet een beetje fladderen, maar echt als een speer tussen de bomen door.

Verkeerde determinatie

Het overdag vliegen, de oranjebruine kleur en de grootte leiden nogal eens tot verkeerde determinaties. De waarnemingen die we in mei van de Veluwe binnenkregen van grote parelmoervlinders en keizersmantel bleken allemaal tauvlinders. Het is dus een soort van (halfopen) beukenbossen en beuk is ook de belangrijkste waardplant in ons land. De vlinders zijn vroeg in het jaar actief, in april en mei.

De rivierrombout is een vrij zeldzame libel, kenmerkend voor het rivierengebied. De soort is Europees beschermd. Sinds de herontdekking van de soort (hij was voor het laatst in 1902 gezien!!) in Nederland halverwege de jaren 90 is gebleken dat hij langs een groot deel van de grote rivieren aanwezig was. Over de levenscyclus van de rivierrombout is nog niet veel bekend. Waarschijnlijk overwintert het ei en in juni-juli komt de larve eruit. De ontwikkeling van de larve kan wel drie tot vier jaar duren. Van mei tot augustus komen de libellen tevoorschijn.

Larvenhuidjes

De larvenhuidjes zijn in de regel te vinden horizontaal op zandstrandjes tussen de kribben tot soms tientallen meters van de waterlijn; ook zijn ze wel te vinden verticaal tegen stenen of plantenmateriaal. Los gespoelde huidjes kun je vinden in de aanspoelzone. Rivierrombout komt voor in rivieren en grote beken, vooral op plaatsen waar zand of slib is afgezet.

De Vlinderdag in de Junushoff in Wageningen was de eerste activiteit in Gelderland, maar op 29 maart vanaf 14.00 uur zijn we op sportpark De Pas in Elst voor het vieren van onze verjaardag. Op sportparken komen thema’s als bewegen, gezondheid en beleving bij elkaar. Natuurvriendelijke sportparken dragen daar nog een extra steentje aan bij en zijn bovendien van groot belang voor de biodiversiteit. In 2020 en 2021 heeft De Vlinderstichting in samenwerking met provincie Gelderland en Overijssel twee sportparken vergroend. Vitaal Sportpark De Pas is hier één van. Kom ook en leer meer over het belang van een groen sportpark. Deze middag is voor jong en oud. Naast een bezoek aan het sportpark is er ook een presentatie waarin wordt ingegaan op biodiverse sportparken, maar er komen natuurlijk ook enkele vlinder- en libellensoorten uit Gelderland aan bod. Voor kinderen zijn er kleurplaten, er is een gratis workshop vlinders en insecten uit papier knippen én we laten deze dag enkele vlinders vrij!