Nieuwsbericht

De distelvlinder is een echte 'wereldzwerver'. Zijn leven begint in de Sahel in Afrika. Van daaruit vliegt hij steeds verder naar het noorden. Als de weersomstandigheden en windrichting goed zijn kunnen grote aantallen distelvlinders ons land bereiken.  

Explosie van vlinders

In het voorjaar zagen we al veel distelvlinders, maar in juni waren de meeste distelvlinders verdwenen. Verder getrokken naar het noorden, of doodgegaan. Maar dat was stilte voor de storm: eind juli kwam de volgende generatie uit de pop. En dat zorgt voor een explosie van vlinders! "Nog nooit zag ik zoveel vlinders in mijn tuin, met tientallen tegelijk zitten ze op de vlinderstruik".  

Terug naar het zuiden

De vlinders van die zogenoemde zomergeneratie hangen hier nog een tijdje rond, maar zullen daarna langzaam weer zuidwaarts keren. Want onze winters zijn te koud: ze kunnen niet tegen vorst.

"Nog nooit zag ik zoveel vlinders in mijn tuin, met tientallen tegelijk zitten ze op de vlinderstruik."

Explosie van vlinders

In juni waren de meeste distelvlinders verdwenen. Verder getrokken naar het noorden, of doodgegaan. Na een aantal weken kwam in de laatste week van juli de volgende generatie uit de pop. En dat zorgt voor een explosie van vlinders! "Nog nooit zag ik zoveel vlinders in mijn tuin, met tientallen tegelijk zitten ze op de vlinderstruik". 

Winter

Rond december kruipen de distelvlinders in Midden-Afrika uit de pop. Ze vertrekken dan van hun geboortegrond en vliegen over de Sahara. In Noord-Afrika zit de trektocht erop en planten distelvlinders zich voort. Ongeveer een maand later, het is dan februari, steken de nieuwe distelvlinders de Middellandse Zee over naar Zuid-Europa. En daar herhaalt de cyclus zich nog een keer.

Voorjaar

In april gaat de volgende generatie – dit zijn dus al de ‘kleinkinderen’ van de distelvlinders die in januari vertrokken – nog verder noordwaarts. Die vlinders komen zo rond het van begin mei Nederland binnen. Ze hebben er dan een reis van 4.000 kilometer op zitten. 

Zomergeneratie

De volgende generatie staat dan alweer voor de deur: in juli en augustus kruipen in Noord-Europa weer volop distelvlinders uit de pop. Ze genieten hier van de bloeiende planten, zoals de svlinderstuik in je tuin. 

Najaar

Aan het eind van de zomer keren ze weer terug: op zoek naar warmere streken om de winter door te brengen. Uiteindelijk vliegen de vlinders weer naar Afrika; en dan begint de cyclus weer opnieuw. 

Hoeveel distelvlinders er uiteindelijk in Nederland aankomen, is in grote mate afhankelijk van het weer en de windrichting. Is het in Afrika te droog, dan zijn er maar weinig rupsen die uiteindelijk vlinder worden omdat voedsel dan schaars is. Rupsen van de distelvlinder eten met name distelsoorten en grote brandnetel. Bij voldoende regenval is er meer dan genoeg bladgroen en zullen er ook meer vlinders uit de pop komen.

Tegenwind

Ook de windrichting is belangrijk. In 2018 waren de omstandigheden goed, maar half april draaide de wind plots naar het noorden. Door deze tegenwind werden de vlinders in andere richtingen geblazen, en waren de aantallen in Nederland niet erg hoog. Het laatste jaar dat alle omstandigheden goed waren, was in 2009. Toen werd Nederland overspoeld door distelvlinders. Voor het Meetnet Vlinders werden er toen meer dan 25.000 geteld, terwijl dat in andere jaren schommelt tussen 250 en 1500.

Als alles meezit kunnen er miljoenen vlinders meedoen aan de trek. Dat is niet altijd zichtbaar, want ze trekken niet altijd laag over. Distelvlinders kunnen op ruim een kilometer hoogte vliegen en zich laten meevoeren op de luchtstromen; ze vliegen dan met een snelheid van wel 50 kilometer per uur.

Ieder voor zich

Distelvlinders trekken niet in groepen, zoals vogels dat doen. Iedere vlinder vliegt individueel richting het noorden. Omdat ze de weg van de minste weerstand zoeken, zorgt dat ervoor dat de meeste vlinders in dezelfde richting vliegen. En dan lijkt het toch een beetje op een groepje.