getande spanner Odontopera bidentata

Familie

spanners (GEOMETRIDAE)

Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Een soort die vooral voorkomt op de zandgronden en in de duinen, voornamelijk in de noordelijke helft van het land. RL: kwetsbaar.

Rode lijst

kwetsbaar

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Eind april-eind juni in één generatie. De vlinders worden soms rustend op muren of hekken gevonden. Na het invallen van de duisternis worden ze vaak vliegend waargenomen langs bosschages en struwelen. Ze komen goed op licht.

Levenscyclus

Rups: juni-september. De ontwikkeling van de rupsen duurt opvallend lang. De soort overwintert als pop in de strooisellaag of tussen mos.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

Scalloped Hazel

Duitse naam

Doppelzahnspanner

Franse naam

l'Ennomos dentelée

Synoniemen

Gonodontis bidentata

Meer

Toelichting Nederlandse naam

Getande spanner is een al lang bestaande naam die al gebruikt wordt door Ter Haar in 'Onze vlinders' (begin vorige eeuw).
De achterrand van de voorvleugel is getand.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Odontopera: odous, odontos is een tand en peras is het einde, eigenlijk in tijd maar hier vrijelijk toegepast op een plaats: de randen; naar de getande vleugelranden.
bidentata: bidens is met twee tanden, wijzend op het feit dat van de aanwezige tanden er twee groter zijn dan de andere.

Auteursnaam en jaartal

(Clerck, 1759)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 20-24 mm. Deze spanner, die in rust de vleugels helemaal plat houdt, is driehoekig van vorm en heeft sterk en onregelmatig geschulpte randen aan de voorvleugel. Het veld tussen de centrale dwarslijnen op de voorvleugel is soms donkerder gekleurd waardoor een middenband gevormd wordt, maar het kan ook dezelfde kleur hebben als de rest van de vleugel of zelfs iets lichter zijn. De grondkleur varieert van witachtig bruin tot diep chocoladebruin; de meeste vlinders zijn geelbruin met witgerande dwarslijnen. Zowel op de voor- als op de achtervleugel bevindt zich altijd een centrale ringvormige vlek.

Kenmerken rups

Tot 48 mm; lichaam varieert in kleur van bleek grijsachtig bruin tot purperachtig bruin of grijsachtig groen, met op de rug een rij donkere, ruitvormige vlekken en twee rijen zwarte vlekken; op de rugzijde van segment elf een kleine zwartgerande bult; kop lichtbruin of groen met zwartachtig bruine tekening, licht ingesneden.

Gelijkende soorten vlinder

De kortzuiger (Crocallis elinguaria) heeft geen geschulpte vleugelranden en vliegt later in het jaar.

Gelijkende soorten rups

Kortzuiger (Crocallis elinguaria).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Gelijkende soorten vlinder

Gelijkende soorten rups

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.

Habitat

Bossen, struwelen en naaldboomaanplanten; ook parken en tuinen, zowel in het buitengebied als in stedelijke omgeving.

Planten

Diverse loofbomen en struiken.

Waardplant

Els
Alnus

Berk
Betula

Es
Fraxinus

Klimop
Hedera

Appel
Malus

Sleedoorn
Prunus

Eik
Quercus

Ribes
Ribes

Wilg
Salix

Lijsterbes
Sorbus

Linde
Tilia

Bosbes
Vaccinium

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie spanners (GEOMETRIDAE)

Alle soorten uit deze familie