gelijnde silene-uil Sideridis reticulata

Ga direct naar:

Basis
Herkenning
Levenswijze
Verspreiding & Trends
Habitat & Planten
Benaming

Familie

Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. Komt vooral voor in de duinen en verspreid en lokaal op de zandgronden in het binnenland; elders af en toe een waarneming. RL: bedreigd.

Rode lijst

bedreigd

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Begin mei-half augustus in één generatie. De vlinders komen zowel op licht als op smeer en bezoeken bloemen van onder andere spoorbloem, slangenkruid, valse salie en silene.

Levenscyclus

Rups: juni-september. De rups foerageert ´s nachts op de onrijpe zaaddozen van de waardplant en verbergt zich overdag in of dicht bij de grond. De soort overwintert als pop in een holletje in de grond.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

Bordered Gothic

Duitse naam

Netzeule

Franse naam

la Sinuée , la Noctuelle du cucubale

Synoniemen

Heliophobus reticulata, Mamestra reticulata, Heliophobus saponariae, Hadena saponariae

Meer

Toelichting Nederlandse naam

Meerdere leden van de anjerfamilie zijn waardplant voor deze uil.
Het opmerkelijke netwerk van witte lijnen op de donkere voorvleugel is de achtergrond van het toevoegsel gelijnde.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Sideridis: sideros is ijzeren en eidos is (verschijnings-)vorm, naar de roestbruine kleur van de soorten die toen deel uitmaakten van dit genus. Albicolon hoorde daar toen nog niet bij. De naam is een vrije Griekse vertaling van ferruginea, een junior-synoniem van A. circellaris, een van de soorten die Hübner wel in dit genus onder bracht.
reticulata: reticulatus is als een net, verwijzend naar het netachtige patroon dat ontstaat doordat bleke aders de dwarslijnen kruisen.

Auteursnaam en jaartal

(Goeze, 1781)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 17-19 mm. Goed te herkennen aan het netwerk van oplichtende witachtige aders en de lichte, sterk van elkaar af gebogen dwarslijnen. De kleur van de voorvleugel is doorgaans lichtbruin met een paarsachtige glans; soms donkerder grijsachtig bruin.

Gelijkende soorten vlinder

Zie de splinterstreep (Naenia typica), de gevlekte pijluil (Pachetra sagittigera) en de gelijnde grasuil (Tholera decimalis).

Gelijkende soorten vlinder

gelijnde grasuil

gevlekte pijluil

splinterstreep

Verpreiding

Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. Komt vooral voor in de duinen en verspreid en lokaal op de zandgronden in het binnenland; elders af en toe een waarneming. RL: bedreigd.

België

Zeer zeldzaam en achteruitgegaan. Vroeger bekend uit alle Belgische provincies behalve West-Vlaanderen; recent enkel gezien in Antwerpen, Luik en Namen.

De soort staat als Ernstig Bedreigd op de Rode Lijst van Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Het Iberisch schiereiland, noord- en oostwaarts via heel Europa en de gematigde zone tot Oost-Azië. In het zuiden het Middellandse Zeegebied en Voor-Azië, in het noorden Scandinavië zuidelijk van de poolcirkel.

Trends

Trend op lange en korte termijn

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.