witband-silene-uil Hadena compta
Ga direct naar:
Basis
Familie
Zeldzaamheid
Vrij zeldzaam. Komt verspreid over het land voor. RL: bedreigd.
Rode lijst
bedreigd
Levenswijze
Vliegtijd en gedrag
Begin mei-begin september in twee generaties. De vlinders komen zowel op licht als op smeer en bezoeken bloemen. Het vrouwtje is vaak in de schemering actief om eitjes af te zetten op de waardplant.
Levenscyclus
Rups: juni-september. De jonge rups leeft in de zaaddozen van de waardplant; grotere rupsen foerageren ´s nachts op de zaaddozen en op de bladeren en verlaten overdag de waardplant om zich dicht bij de grond te verbergen. De soort overwintert als pop in een cocon in de grond.
Verspreiding
Vliegtijd
Benaming
Engelse naam
Varied Coronet
Duitse naam
Weissbinden-Nelkeneule
Franse naam
l'Arrangée , la Noctuelle de l'oeillet
Synoniemen
Dianthoecia compta, Harmodia compta
Meer
Toelichting Nederlandse naam
Silenesoorten zijn belangrijke waardplanten van deze soort.
Over de vleugel loopt een grillig gevormde witte band.
Toelichting wetenschappelijke naam
Hadena: hades is de onderwereld. Schrank vertaald 'Trübeule' met 'moping owl' (kniezende uil). Deze naam had aanvankelijk de status van een familienaam.
compta: comptus is versierd, opgesmukt, naar het aantrekkelijke patroon op de vleugels van de vlinder.
Auteursnaam en jaartal
(Denis & Schiffermüller, 1775)
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 13-15 mm. Opvallend is de scherp tegen de zwartachtig grijze voorvleugel afstekende, grillige witte band in het middenveld, die doorloopt tot aan de binnenrand van de vleugel en waarin de ringvlek is opgenomen en waaraan de niervlek doorgaans is aangesloten. Er is weinig variatie.
Gelijkende soorten vlinder
De gevlekte silene-uil (H. confusa) heeft doorgaans een onvolledige witte middenband, die niet doorloopt tot de binnenrand van de voorvleugel. Zie ook de witvlek-silene-uil (H. albimacula).
Gelijkende soorten rups
Gevorkte silene-uil (Sideridis rivularis), gevlekte silene-uil (Hadena confusa) en gewone silene-uil (Hadena bicruris).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).
Gelijkende soorten vlinder
Gelijkende soorten rups
Verpreiding
Zeldzaamheid
Vrij zeldzaam. Komt verspreid over het land voor. RL: bedreigd.
België
Zeldzaam en achteruitgegaan. In Vlaanderen in alle provincies wijdverbreid, in Wallonië nog zeldzamer.
De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
Noord-Afrika (Marokko), het Iberisch schiereiland, heel Europa en Midden-Azië tot Oost-Azië (Japan). In het westen tot Zuid-Engeland in het noorden tot Midden-Scandinavië en de Baltische staten. In het zuiden het Middellandse Zeegebied tot Voor-Azië (Iran, Afghanistan) waar meedere ondersoorten zijn beschreven (Hacker, 1996).
Trends
Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
Habitat
Vooral graslanden, bossen en tuinen.
Actualiteiten
Ontdek meerTijdschriften
- De rupsentuin Tymo Muus november 2023
Word donateur
Steun De Vlinderstichting
