Nieuwsbericht

Achteruitgang vlinders gestopt?

dinsdag 8 oktober 2013

De achteruitgang van bedreigde vlinders lijkt momenteel te zijn gestopt. Dat blijkt uit een indicator die door het Centraal Bureau voor de Statistiek is ontwikkeld. Deze volgt de lengte van de rode lijsten, die een belangrijke aanwijzing geven voor de biodiversiteit. De Vlinderstichting is voorzichtig positief, maar waarschuwt dat de meeste vlinders nog steeds zijn bedreigd.

Het ministerie van Economische Zaken heeft de indicator opgenomen in de rijksbegroting als meetlat voor de stand van de biodiversiteit in ons land. Een van de soortgroepen hierin zijn de dagvlinders. Tussen 1995 en 2006 steeg de indicator: er stonden steeds meer soorten op de lijst en dat betekent dat het steeds slechter ging met de dagvlinders. Eigenlijk waren dit de naweeën van de enorme achteruitgang in de jaren zestig en zeventig, toen ons land geheel op de schop ging en veel vlinders gedwongen waren zich terug te trekken in natuurgebieden. Maar sinds 2006 lijkt de situatie gestabiliseerd. Slechts zeven vlinders zijn van bedreigingsstatus veranderd.

Gestabiliseerd?

Het klaverblauwtje bijvoorbeeld kwam terug als standvlinder, maar het spiegeldikkopje verdween uit de provincie Gelderland en is nu ernstiger bedreigd dan voorheen. Voor de meeste soorten veranderde er weinig en netto veranderde de Rode Lijst Indicator voor dagvlinders nauwelijks ten opzichte van 2006. De achteruitgang van de vlinderdiversiteit lijkt gestopt.

Nog veel werk te doen

Titia Wolterbeek, directeur van De Vlinderstichting: “De Vlinderstichting is voorzichtig positief over deze cijfers. Maar plaatst ook de kanttekening dat de afgeremde afname wel eens te danken zou kunnen zijn aan het feit dat de bodem bereikt is en het dus nauwelijks slechter kan gaan. We moeten ons realiseren dat veel vlinders zich nog steeds in de gevarenzone bevinden. Mede om die reden startte De Vlinderstichting het programma ‘Tien voor twaalf!’, om de ergst bedreigde soorten te helpen. We zijn er nog niet, maar hopelijk is deze ontwikkeling het begin van betere tijden voor onze vlinders!”

Landelijk Meetnet Vlinders

Rode lijsten van bedreigde soorten worden in de praktijk slechts eens in de tien jaar vastgesteld door soortendeskundigen. Voor de dagvlinders gebeurde dat in 1995 en 2006. Door die lange tussenpozen zijn ze niet erg geschikt om de stand van de biodiversiteit van jaar tot jaar te volgen.

De veranderingen in de bedreiging van soorten zijn afgeleid uit de populatietrends van het Landelijk Meetnet Vlinders en uit veranderingen op basis van alle beschikbare verspreidingsgegevens. Om deze laatste te kunnen analyseren heeft het CBS nieuwe statistische methoden toegepast om betrouwbaarder trends te kunnen bepalen.

Tekst: Chris van Swaay & Kars Veling, De Vlinderstichting

Foto: Ab Baas

Biodiversiteit CBS Klaverblauwtje Spiegeldikkopje