Nieuwsbericht

Dagvlinders in 2021

donderdag 30 december 2021

Vandaag kijken we terug op dagvlinderjaar 2021. Sommigen hebben het idee dat het een heel goed vlinderjaar was, maar dat komt vooral omdat het einde erg vlinderrijk was. Over het geheel genomen was 2021 zeker geen topjaar. Wel waren sommige soorten duidelijk meer aanwezig dan normaal. Hier een eerste indruk, de officiële trends verschijnen in maart 2022.

Vrijwel alle gegevens van het Meetnet Vlinders zijn binnen. Hierdoor krijgen we al een mooi beeld van hoe het met de verschillende soorten dagvlinders ging het afgelopen jaar. Van jaar tot jaar zijn er vaak flinke fluctuaties in aantallen; uitspraken over of het goed of slecht gaat met een vlinder kun je alleen doen aan de hand van een lange tijdreeks. De trends van de dagvlinders worden op dit moment door het CBS berekend en deze gegevens zullen in maart verschijnen.

De ligging van de routes en het aantal vlinders op de routes in 2021, vergeleken met de hele periode 1990-2020 (Bron: NEM meetnet vlinders) De ligging van de routes en het aantal vlinders op de routes in 2021, vergeleken met de hele periode 1990-2020 (Bron: NEM meetnet vlinders)

Maar met de ‘ruwe’ gegevens kunnen we ook al wat. Zo blijkt uit de bovenstaande grafiek van alle vlinders samen dat er vrijwel het gehele vlinderseizoen van 2021, vanaf april, minder vlinders werden geteld op de routes dan het gemiddelde vanaf 1990. Alleen in september zien we de lijn van 2021 boven de gemiddelde lijn uitkomen.

Vlinderrijk najaar

En inderdaad was september een hele vlinderrijke maand waarin vooral de dagpauwoog het enorm goed deed. Normaal gesproken heeft deze soort wel een extra generatie in de nazomer, maar dit jaar was deze heel groot. Na drie erg droge jaren was 2021 eindelijk weer een wat vochtiger jaar waar de dagpauwoog waarschijnlijk van heeft geprofiteerd.

De fluctuaties van jaar tot jaar worden vaak voor een belangrijk deel veroorzaakt door de weersomstandigheden. De langjarige trend laat zienof het goed of slecht gaat met een vlinder. Deze is afhankelijk van hoe het leefgebied zich op de langere termijn ontwikkelt. Deze gegevens kunnen niet worden verzameld zonder de enorme inzet van de tellers, die wekelijks van april tot eind september hun routes tellen. Fantastisch werk!
Aantal dagpauwogen in de routes in 2021 vergeleken met de periodes 1990-2010 en 2011-2020 (Bron: NEM meetnet vlinders) Aantal dagpauwogen in de routes in 2021 vergeleken met de periodes 1990-2010 en 2011-2020 (Bron: NEM meetnet vlinders)

Uitgesteld effect van de droogte

Het bruin blauwtje deed het goed in 2021. Zoals in de grafiek te zien is lag de piek steeds boven de ‘normaal’. Dit heeft waarschijnlijk te maken met de hele droge en hete jaren die we gehad hebben. De rupsen van het bruin blauwtje etn alleen maar Ooievaarsbek en Reigersbek. Deze planten kunnen goed tegen droogte en zijn dus veel aanwezig. Dat zorgde voor goede voortplanting van het bruin blauwtje. Er is goede kans dat deze de komende jaren weer zal afnemen, want juist door die vochtigheid zullen grassen en ruigere planten het weer beter gaan doen en de waardplanten van het bruin blauwtje verdringen.

Achterstand

Een vlinder die in 2021 duidelijk minder heeft gedaan is het landkaartje. Ook dit kan een – uitgesteld- effect van de droge jaren zijn. Er waren in 2020 ook niet veel vlinders. Dit betekende vanaf het vroege voorjaar 2021 dus al een achterstand, die het landkaartje nog niet heeft weten om te buigen.

Aantallen van bruin blauwtje en landkaartje op de routes 2021, vergeleken met de periodes 1990-2010 en 2011-2020 (Bron: NEM meetnet vlinders) Aantallen van bruin blauwtje en landkaartje op de routes 2021, vergeleken met de periodes 1990-2010 en 2011-2020 (Bron: NEM meetnet vlinders)

Doe mee!

Heeft u een redelijke kennis van de vlinders of libellen uit uw omgeving en de mogelijkheid om een half uur per week vrij te maken voor een telling? Geef het door aan ons meetnetteam! Een van onze medewerkers neemt contact en legt u uit hoe het werkt.

Lees meer

2021 dagvlinders Jaaroverzicht