Nieuwsbericht
Week van de frambozenglasvlinder
donderdag 10 augustus 2023
Wespvlinders of glasvlinders zijn bijzondere nachtvlinders die deels doorzichtige, glasachtige, vleugels hebben en vaak lijken op wespen. Ze zijn overdag actief, maar je krijgt ze niet gemakkelijk te zien. Een manier is om ze te lokken met sekslokstoffen, de zogenaamde feromonen. Maar ook kun je op zoek gaan naar de eitjes, zoals nu in de week van de frambozenglasvlinder.
In Nederland kennen we verschillende soorten wespvlinders. Dit zijn dagactieve nachtvlinders uit de familie Sesiidae, die een fraaie manier van mimicry bezitten. De meeste soorten lijken namelijk sprekend op een wesp of sluipwesp. Juist om vijanden af te schrikken natuurlijk. Ze leiden echter een verborgen leven: als je ‘zomaar’ een wespvlinder tegenkomt overdag, dan heb je echt geluk! Vaak gaat het dan om exemplaren die nectar drinken op bloemen. Maar niet alle soorten kunnen nectar opnemen.
Rupsen en imago's
Ook de rupsen krijg je eigenlijk nooit te zien, die leven namelijk bij de meeste soorten in de stammen of tussen de stam en de schors van verschillende soorten bomen. De rupsen zitten soms meerdere jaren in een boomstam voordat ze zich verpoppen. Een manier om de mannelijke imago’s te zien te krijgen, is door ze te lokken met feromoonpreparaten. De chemische samenstelling van deze preparaten komt overeen met de lokstof die vrouwtjes uitscheiden om mannetjes te lokken: feromonen. Voor de meeste soorten wespvlinders zijn er tegenwoordig feromoonpreparaten ontwikkeld, zo ook voor de frambozenglasvlinder.
Frambozenglasvlinder
De meeste soorten die in ons land voorkomen, hebben een hoofdvliegtijd die ligt in mei en juni. Een enkele soort is later en vliegt vanaf eind juni tot in juli, bijvoorbeeld de gekraagde wespvlinder en de geelbuikwespvlinder, die recent nog nieuw voor ons land is gevonden. De frambozenglasvlinder is echter nog wat later: die vliegt over het algemeen van half juli tot ongeveer eind augustus. Nu is het dus de goede tijd!
Eitjes
Het vrouwtje van de frambozenglasvlinder legt haar eitjes op de bladeren van frambozen: de waardplant. Deze eitjes worden per één of per twee afgezet. Ze zijn vrij makkelijk te vinden als je weet waar je moet zoeken, namelijk op de onderzijde van het blad, vaak dichtbij de rand. De eitjes zijn donkerrood tot bruin van kleur en zijn ovaal van vorm. De rups leeft in de wortels en vervolgens in de stengel van frambozenscheuten. Wanneer je een frambozenscheut vastpakt en licht ronddraait, en deze afbreekt bij de grond, zit er mogelijk een rups in.
Een van de vindplaatsen is in Zwolle en de gemeente en de uitvoeringsorganisatie van het groenbeheer ROVA zijn nu, samen met de Insecten- en Vlinderwerkgroep Zwolle, bezig een plan te maken voor een goed beheer en mogelijk uitbreiding van het leefgebied van de frambozenglasvlinder daar. De hoogste trefkans van deze soort heb je in het oosten van het land, in het westen en zuidwesten van Nederland zijn nauwelijks tot geen waarnemingen. De soort komt voor in (volks)tuinen, bossen en parken, waar de waardplant framboos te vinden is. Heb je de frambozenglasvlinder gezien, of eitjes gevonden? Geef je waarnemingen vooral door op Waarneming.nl of Telmee! Maak wel ook steeds een foto en voeg die toe aan je waarneming.
Iedere week staat een plant, dier of schimmel centraal in De week van … Het is een initiatief van SoortenNL, hét kennisnetwerk voor wilde planten en dieren van Nederland. Een netwerk van organisaties die toegepast onderzoek doen en natuurgegevens verzamelen met hulp van duizenden vrijwilligers voor de bescherming van soorten en hun leefgebieden. Met die gegevens ontwikkelen we kennis over de staat van de natuur en verbeteren we beheer, beleid en betrokkenheid.
