woensdag 8 november 2017
In het Rijksmuseum Twenthe in Enschede is sinds een paar dagen een heel bijzondere tentoonstelling te zien: Otto Marseus van Schrieck en de ontdekking van de Bybel der Natuure. Titia Wolterbeek, directeur van De Vlinderstichting, opende de tentoonstelling die wemelt van de vlinders.
Van Schrieck is een schilder uit onze Gouden Eeuw met een wel heel bijzonder oeuvre. Hij schilderde bosstillevens, 'sottobosco's', vol met alle planten en dieren die leven tussen de rottende bladeren in de duistere plekken in het bos. De padden, slangen, spinnen, torren en nachtvlinders waren dieren die in de zeventiende eeuw niet voor vol werden aangezien. Men dacht nog dat ze ontstonden uit rottend afval, spontaan. Eigenlijk had niemand ze nog bestudeerd, het waren echt God's minst geachte schepselen.
Titia Wolterbeek, directeur van De Vlinderstichting: "De tentoonstelling is niet alleen een verbinding tussen kunst en natuur, tussen kunst en wetenschap, maar vooral ook een verbinding tussen mensen van toen en mensen van nu."
Het leuke is: het zijn voor ons hele bekende vlinders. Dagpauwoog, atalanta, groot koolwitje. Blijkbaar vlogen die ook toen veel rond, en vielen ze hem op. Van Schrieck verwerkte namelijk echte vlindervleugels in zijn schilderijen om de natuur zo perfect mogelijk weer te geven. Toch zijn de schilderijen geen echte kopie van de natuur; het zijn composities die Otto Marseus van Schrieck heel bewust heeft gemaakt. Veel van de insecten komen nooit samen voor en sommige planten staan niet in een donker bos.
In de zeventiende eeuw was interesse te krijgen voor 'kriebelende en glibberige beesten' nieuw. Van Schrieck was een van de eersten die ontdekte dat vliegen toch echt eitjes leggen en niet zomaar ontstonden. Een echte schilder/wetenschapper dus.
Titia Wolberbeek: "Wat ik bijzonder vind aan deze schilderijen is het idee dat zo'n 350 jaar geleden ook mensen naar vlinders keken, zich erin verdiepten, dingen ontdekten en die vastlegden. Eigenlijk net als wij nu doen. Wij hebben nu veel meer kennis dan toen, maar worden gedreven door dezelfde nieuwsgierigheid. Daarmee is de tentoonstelling niet alleen een verbinding tussen kunst en natuur, tussen kunst en wetenschap, maar voor mij vooral ook een verbinding tussen mensen van toen en mensen van nu."
De bijnaam van Van Schrieck was 'de snuffelaer' omdat hij altijd rondsnuffelde in de natuur. Je kan nu zelf rondsnuffelen langs de schilderijen van Van Schrieck en speuren naar al die bijzondere planten en beesten.
Donateurs van De Vlinderstichting krijgen een extra verrassing: als u het nieuwste nummer van 'Vlinders' bij de ingang laat zien, ontvangt u gratis een exemplaar van het prachtige kleurrijke magazine 'Schepselen'.
Meer informatie over het Rijksmuseum Twente
Een vlinder in huis?
28-sep-2020
Vlinders in winterrust
10-jan-2019
Volop kansen voor vlinders in stad en dorp
7-jan-2019
Vlinders in 2018
30-dec-2018