Nieuwsbericht

Wat is uw eerste vlinder?

woensdag 23 februari 2022

Het is ieder jaar weer een feest: de eerste dagvlinder die je door je tuin of door de straat ziet vliegen. Maar wanneer zien we eigenlijk die eerste vlinder? En welke soort is dat dan? De kans is het grootste dat het een van de soorten is die als vlinder overwintert, want die kunnen snel reageren als het lekker weer wordt.

De vier vlinderoverwinteraars in ons land. Grote kans dat één ervan jouw eerste vlinder wordt dit jaar. De vier vlinderoverwinteraars in ons land. Grote kans dat één ervan jouw eerste vlinder wordt dit jaar.

Er zijn vier soorten die hier als vlinder overwinteren en in winterslaap gaan, citroenvlinder, dagpauwoog, kleine vos en gehakkelde aurelia. De atalanta heeft geen winterslaap, maar is tegenwoordig wel veel hier in de winter aanwezig, maar we kijken nu even naar de vier ‘echte’ overwinteraars.

Welke vlinder wordt als eerste gezien?

Als we naar 2021 kijken waren februari en maart ronduit koel. Behalve een paar dagen, en toen knalden de vlinders ook uit hun overwinteringsplekken. 20 en 21 februari was het zover en in grote delen van Nederland vlogen de citroenvlinders rond. Veel tellers zagen die dag hun eerste vlinder (en meestal dus een citroenvlinder). De mensen die toen niet naar buiten konden moesten wachten tot eind maart. Zij zagen veel vaker een dagpauwoog als eerste vlinder.

 

Vlinder gezien?

Geef je vlinders door via Telmee.nl of Waarneming.nl. Dan komen ze vanzelf bij De Vlinderstichting terecht en draag je bij aan onderzoek!

Waarnemingen doorgeven

Eerder dan 40 jaar geleden

De eerste dag waarop vlinders worden waargenomen, schommelt sterk van jaar tot jaar. Vlinders zijn ten slotte afhankelijk van die ene dag mooi weer. Zelfs in een koude winter kan het toch een paar dagen zacht en vooral zonnig zijn, en dan zijn deze vlinders er meteen.

Toch zien we wel een trend: gemiddeld genomen is de eerste vlinderdag tegenwoordig 10 dagen eerder dan 40 jaar geleden. Geen dramatisch verschil, maar het effect van de klimaatverandering is wel degelijk zichtbaar.

Eerste vlinderdagen over de tijd en percentage vlindersoorten als eerste vlinder (Bron: NDFF). Eerste vlinderdagen over de tijd en percentage vlindersoorten als eerste vlinder (Bron: NDFF).

Eerste vlinder

De Atalanta komt tegenwoordig steeds vaker voor in ons land tijdens de winter. De Atalanta komt tegenwoordig steeds vaker voor in ons land tijdens de winter.

En welke vlinders zien we dan als eerste? In de jaren tachtig waren dat vooral citroenvlinders, dagpauwogen en kleine vossen. In die tijd namen de gehakkelde aurelia’s langzaam toe.

Verandering

Een jaar of tien geleden zien we een opmerkelijke verandering: een aantal jaren achter elkaar wordt de kleine vos meestal als eerste wordt gezien, met een piek in 2013. Daarna zakt het aandeel kleine vossen helemaal weg, en in 2020 werd zelfs de gehakkelde aurelia vaker als eerste soort gemeld dan de kleine vos. Hoe dat kan wordt nog onderzocht. 

Tegenwoordig

Tegenwoordig is de citroenvlinder met afstand de vlinder die door de meeste mensen als eerste gezien wordt op de eerste vlinderdag (bijna 60%), op ruime afstand gevolgd door de dagpauwoog (25%).

Dus of u inmiddels al uw eerste vlinder hebt gezien, of er misschien nog een paar weken op moet wachten, grote kans dat het een citroenvlinder is.

Ga ook lekker naar buiten en probeer je eerste vlinder te vinden! Heb jij iets gezien? Deel het op social media en nodig vrienden uit zelf ook een citroenvlinder of dagpauwoog te zoeken.

2022 ChrisVanSwaay KarsVeling Natuurbericht vlinders Voorjaar