Nieuwsbericht

Brandnetels voor vlinders

donderdag 26 mei 2016

Het ligt misschien niet direct voor de hand om de brandnetel als vlinderplant aan te merken. Toch is hij voor vlinders erg belangrijk: een aantal vlinders is er zelfs helemaal van afhankelijk. Zonder brandnetel kunnen ze zich niet voortplanten.

De dagpauwoog, de kleine vos, de gehakkelde aurelia en de atalanta kunnen niet leven zonder de brandnetel. Het zijn niet de vlinders die van deze plant eten, maar de rupsen. Zij lusten buiten brandnetel helemaal niets anders. De rupsen van dagpauwoog en kleine vos zijn nu actief. De eitjes worden door het vrouwtje in groepen gelegd, soms wel 60 tot 100 stuks.

Razendsnelle groei

De rupsen komen na een paar dagen uit de eitjes en beginnen te eten. Nadat ze hun eischaal op hebben beginnen ze aan de brandnetel. Ze zijn dan piepklein: ongeveer 1.5 millimeter! Omdat brandnetel heel eiwitrijke is, groeien de rupsen enorm hard. Om te kunnen groeien moeten ze vervellen. Ze ontdoen zich van hun 'te krappe' huis en daaronder bevindt zich weer een jonge, grotere rupsenhuid. Na een paar dagen barsten ze ook hier weer uit. Zo vervellen ze nog een aantal keren en in een paar weken tijd groeien ze van 1,5 mm naar een centimeter of 3-4.

Als je zo’n rupsengroep tegenkomt kun je ze goed herkennen. De rupsen van dagpauwoog zijn zwart met een blauwige gloed en veel hele kleine witte stipjes. Die van kleine vos zijn bruinachtig zwart met flink veel gele tekening. Ook landkaartjesrupsen zitten in groepen bij elkaar. Deze zijn bruinzwart zonder verdere kleur, dus geen witte stipjes en geen gele tekening.

Er zijn nog meer rupsen die brandnetel als enige of als belangrijkste waardplant hebben, waaronder gehakkelde aurelia en atalanta. De eitjes van deze soorten worden één voor één gelegd, en niet in groepen. De rupsen leven ook niet in groepen, maar min of meer solitair. De rups van gehakkelde aurelia heeft opvallende kleuren. Toch blijken die kleuren lang niet zo opvallend als ze ergens op de bosbodem op een brandnetel zitten. Ze lijken dan sprekend op een vogelpoepje. De atalantarups krijg je niet makkelijk te zien, want deze verstopt zich normaal gesproken overdag in een kokertje van brandnetelblad.

Het is zeker de moeite waard om te kijken of u deze rupsen bij u in de buurt kunt vinden. Ze zitten in het hele land en, anders dan vlinders, kan je rupsen ook zoeken als het minder stralend weer is.

Wil je weten welke planten je in de tuin kan zetten om de rupsen een handje te helpen? Bekijk het overzicht.

Atalanta Dagpauwoog GehakkeldeAurelia KleineBrandnetel KleineVos waardplant