Nieuwsbericht

Duizenden koolwitjes in de mosterd

donderdag 10 augustus 2023

Het gaat niet goed met de vlinders in Nederland en ook niet in het agrarische gebied. De grootschaligheid en uiterst efficiënte landbouw laat helaas weinig ruimte meer voor deze fladderaars. Maar soms zijn er gelukkig ook uitzonderingen. Op en boven een perceel grijze mosterd bij het Zeeuws-Vlaamse Philippine vlogen in de namiddag van 7 augustus hele wolken klein koolwitjes.

Er werden zeer veel parende vlinders gezien, dus dat belooft nog wat voor de toekomst (Bron: Lucien Calle). Er werden zeer veel parende vlinders gezien, dus dat belooft nog wat voor de toekomst (Bron: Lucien Calle).

Lucien Calle, die de vlinders opmerkte, durft een schatting van het totale aantal niet goed aan. Maar al extrapolerend kom je al snel op zeker tienduizend. Er was een harde wind en het was half bewolkt. Zodra de zon scheen en het wat warmer werd, krioelden de dieren door de lucht. Door de stevige wind werden veel vlinders in het aanpalende perceel mais geblazen en ook tegen een aangrenzende bloemdijk. Wanneer er een wolk overtrok en het afkoelde gingen de dieren allemaal zitten.

Uit het mosterdperceel

De vlinders fladderden steeds achter elkaar aan en vormden al snel veel copula’s, parende vlinders. Grote aantallen verspreiden zich ook, door de wind vooral richting het noordoosten. Hele slierten vlogen daarbij laag over de akkers achter elkaar aan. Het lijkt aannemelijk dat de rupsen waaruit de vlinders voortgekomen zijn, in het mosterdperceel zijn opgegroeid. De bladeren van de planten waren overal flink aangevreten.

De harde wind maakte het lastig het tafereel op film vast te leggen, maar hier ziet u wat beelden (Bron: Lucien Calle/ Stichting Landschapsbeheer Zeeland).

Verleden en toekomst

De door rupsen aangevreten bladeren van de grijze mosterd (Bron: Lucien Calle). De door rupsen aangevreten bladeren van de grijze mosterd (Bron: Lucien Calle).

De Vlinderstichting krijgt af en toe dit soort meldingen (en dan over honderden witjes), maar het verschijnsel komt slechts heel weinig voor. Het moet een combinatie zijn van flink wat vrouwtjes die eitjes afzetten (mooi zonnig weer zoals een aantal weken geleden), goede omstandigheden voor de rups (lekkere natte weken daarna) en tegelijkertijd de afwezigheid van parasieten, zoals sluipvliegen en sluipwespen, die dit soort massale verschijningen triggert. De eerste warmere middag na een relatief koude periode zijn de witjes allemaal tegelijk op de wieken gegaan. De opmerkelijke gebeurtenis geeft misschien een beeld van hoe vlinderrijk het verre verleden is geweest. De tijd dat er slechts kleine akkertjes waren en nog geen chemische bestrijdingsmiddelen werden gebruikt. Tegelijk geeft het ook een beeld van wat er met natuurinclusieve landbouw nu wel mogelijk is.

Waar blijven de witjes?

Dit voorjaar vlogen er heel weinig witjes. We hebben er zelfs een artikel over geschreven. Fijn om te zien dat er op sommige plekken zoveel vlinders zijn voortgebracht.

Lees verder

2023 KarsVeling koolwitjes LucienCalle Natuurbericht