Nieuwsbericht

Als we vragen: “Wat is de talrijkste vlinder in Nederland?”, dan zullen veel mensen in eerste instantie denken aan een van de witjes of de atalanta. Tellers in het Landelijk Meetnet Vlinders weten wel beter: het bruin zandoogje is al sinds de start van het meetnet in 1990 ieder jaar de talrijkste vlinders op de routes.

Het bruin zandoogje is een vrij grote, maar inderdaad ook bruine vlinder, die eigenlijk helemaal niet zo opvalt. Pas als je erop gaat letten (of gaat tellen) zie je hoeveel er eigenlijk zijn.

Het bruin zandoogje is een echte zomervlinder. Tussen 1990 en 2009 verscheen hij begin juni, had zijn top medio juli en vloog vervolgens nog door tot in september. Daarmee is het een van de langst vliegende vlinders in ons land. En ook de aantallen logen er niet om: in juli makkelijk tientallen vlinders per telling.

Vorig jaar (2010) viel op dat het bruin zandoogje wat later kwam en ook niet goed op gang kwam. 2010 werd zo het slechtste jaar sinds 1990 voor deze vlinder.
Dit jaar begon het bruin zandoogje, net als bijna alle vlinders, al vroeg te vliegen na een warm voorjaar. Al eind mei werden de eerste geteld. Alleen haperen de aantallen. In een normaal jaar hadden we deze week al meer bruine zandogen moeten hebben. Als de voortekenen niet bedriegen zou dit wel eens het slechtste jaar voor het bruin zandoogje tot nu toe kunnen worden, nog slechter dan 2010. We zitten natuurlijk pas aan het begin van de vliegtijd, en er kan nog veel gebeuren, maar de voortekens zijn niet goed.

Het is lastig een goede reden te geven hiervoor. Het bruin zandoogje was van 1990 tot 2009 eigenlijk een baken waar je op kon vertrouwen. Vrijwel elk jaar even talrijk met een mooi stabiele trend. Wat was er in 2009 en 2010 anders? Wellicht waren het de winters. Het bruin zandoogje houdt van ons normale klimaat, met natte en zachte winters. De rupsen eten dan op zachte dagen gewoon door. En die waren er de afgelopen twee jaar weinig. Ook was er in de winter veel sneeuw. Wellicht heeft dat meegespeeld. Of is het toch het droge en warme voorjaar? Zonder diepgravend onderzoek blijft het gissen.

Laten we hopen dat het bruin zandoogje nu snel goed los gaat en de vlinders u snel weer rond de oren vliegen.

Het Landelijk Meetnet Vlinders is een samenwerkingsproject van De Vlinderstichting en het CBS, in het kader van het Netwerk Ecologische Monitoring (NEM), in opdracht van de Gegevensautoriteit Natuur. Dankzij dit meetnet kunnen we de ontwikkelingen in de vlinderstand nauwgezet volgen. Alle hulp en medewerking is welkom. Wilt u meedoen, dan kunt u zich aanmelden bij De Vlinderstichting.