ridderspooruil Periphanes delphinii

Ga direct naar:

Basis
Herkenning
Levenswijze
Verspreiding & Trends
Habitat & Planten
Benaming

Familie

uilen (NOCTUIDAE)

Zeldzaamheid

Van deze soort zijn geen recente waarnemingen bekend. De laatste waarneming dateert uit 1863 in Arnhem.

Rode lijst

verdwenen

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Mei-juni in één generatie. De vlinders vliegen vaak overdag bij zonnig weer.

Levenscyclus

Rups: juli-augustus. De soort overwintert als pop in de grond.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Duitse naam

Rittersporn-Sonneneule

Franse naam

la Noctuelle du delphinium , la Noctuelle du pied-d'alouette

Synoniemen

Chariclea delphinii

Meer

Toelichting Nederlandse naam

Ridderspoor en monnikskap zijn de waardplanten van deze soort. Ook in de wetenschappelijke en in de Duitse naam wordt ridderspoor aangegeven.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Periphanes: periphanes is duidelijk aanwezig, beroemd. Dit verwijst naar het uiterlijk van de twee soorten die Hübner in dit genus onderbracht; ze zijn beide van uitzonderlijke schoonheid.
delphinii: Delphinium is ridderspoor, de voedselplant van deze soort, ook door Linnaeus al correct aangegeven.

Auteursnaam en jaartal

(Linnaeus, 1758)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 14-15 mm. Deze uil is door de karakteristieke kleur en vleugeltekening gemakkelijk te herkennen. De voorvleugel is overwegend purperroze met een lichte zoom en heeft een zwartachtige tekening; de hoeveelheid zwart kan variëren. De witachtige, geschulpte binnenste dwarslijn heeft aan de binnenzijde een donkere rand. Op de grens van het midden- en zoomveld loopt een dubbele zwartachtige buitenste dwarslijn, waarvan de buitenste lijn bij de voorrand uitloopt in een ruwweg driehoekige zwarte vlek. De brede middelste dwarslijn loopt door de opvallende donkere, zwartgerande niervlek heen.

Verpreiding

Zeldzaamheid

Van deze soort zijn geen recente waarnemingen bekend. De laatste waarneming dateert uit 1863 in Arnhem.

België

Een zeer zeldzame soort die lokaal voorkwam in Luik, maar daar na 1980 niet meer is waargenomen.

Mondiaal

Van Afganistan en de steppegebieden van Midden- en Klein-Azië tot het Middellandse Zeegebied, inclusief Noordwest-Afrika. De noordelijke grens in Europa is niet duidelijk omdat daar slechts enkelingen voorkomen of de soort is daar al lang niet meer gezien. In Groot Britannië uitgestorven aan het begin van de 18e eeuw (daarna alleen nog zwervers/trekkers). Nooit vastgesteld in Scandinavië.Voor Duitsland geven Speyer & Speyer (1862) als noordgrens de lijn Aken - Frankfurt/Main - Neustrelitz..

Trends

Trend op lange en korte termijn

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.