kamperfoelie-uil Xylocampa areola

Ga direct naar:

Basis
Herkenning
Levenswijze
Verspreiding & Trends
Habitat & Planten
Benaming

Familie

Zeldzaamheid

Algemeen. Komt vooral voor op de zandgronden in het binnenland; wordt ook daarbuiten af en toe waargenomen, vooral in Zeeland. RL: niet bedreigd.

Rode lijst

niet bedreigd

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Half februari-half mei in één generatie. De vlinders komen op licht en gaan daarbij vaak op boomstammen of paaltjes in de buurt van de lichtbron zitten; ze kruipen vaak weg onder het laken als daarmee gevangen wordt. De vlinders bezoeken wilgenkatjes en komen ook op smeer.

Levenscyclus

Rups: april-juli. De rups foerageert ´s nachts en rust overdag meestal op een boomstam. De soort overwintert als pop in een stevige cocon in de grond. De eieren worden afzonderlijk afgezet op een stengel van de waardplant.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

Early Grey

Duitse naam

Geissblatteule

Franse naam

la Noctuelle aréolée

Synoniemen

Dichonia areola, Xylocampa lithoriza

Meer

Toelichting Nederlandse naam

De enige waardplant van deze uil is kamperfoelie.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Xylocampa: xulon is hout en kampe is een rups. Verwijzend naar het cryptische uiterlijk van deze rups die veel weg heeft van een twijg.
areola: areola is een kleine oppervlakte afgebakend door lijnen, aldus verwijzend naar de donker geringde vlekken.

Auteursnaam en jaartal

(Esper, 1789)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 15-18 mm. De zwartachtig grijze voorvleugel heeft een uitgebreide asgrijze marmering en een ruw korrelig uiterlijk. Karakteristiek is de tekening in het middenveld die bestaat uit een lichte ringvlek en een gedeeltelijk daarmee versmolten ’tweede ringvlek’; deze laatste is vaak weer verbonden met de lichte niervlek. Sommige exemplaren zijn tamelijk donker van kleur. Andere hebben een rozeachtige gloed, vooral in de franje, maar soms ook op de rest van de voorvleugel.

Kenmerken rups

Tot 40 mm; slank, versmald naar beide uiteinden; lichaam okerkleurig tot lichtgrijs met over de rug een lichtbruine tot witachtige middenstreep, die op segment zeven door een vierkante, zwartachtige vlek wordt onderbroken; witte vlekjes met zwarte rand; onder de spiracula een lichte lengteband; kop lichtgrijs of bruin.

Verpreiding

Zeldzaamheid

Algemeen. Komt vooral voor op de zandgronden in het binnenland; wordt ook daarbuiten af en toe waargenomen, vooral in Zeeland. RL: niet bedreigd.

België

Vrij algemeen in het hele land, maar doorgaans waargenomen in lage aantallen.

De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Van het Iberisch schiereiland naar het noorden tot Noord-Ierland, Midden-Engeland, Denemarken, Zuid-Noorwegen, Zuid- en West-Zweden. Naar het oosten tot Mecklenburg-Voorpommeren, Thüringen, Noord-Beieren, Oostenrijk (Karintië) en de Oekraïne. De populaties uit Noord-Amerika die vroeger bij areola ingedeeld waren, behoren nu tot een zelfstandige soort X. mustapha (Oberthür, 1910).

Trends

Trend op lange en korte termijn

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.