schimmelspanner Dysstroma truncata
Ga direct naar:
Basis
Familie
Zeldzaamheid
Zeer algemeen. Komt verspreid over het land voor. RL: niet bedreigd.
Rode lijst
niet bedreigd
Levenswijze
Vliegtijd en gedrag
Begin mei-oktober in twee generaties. De vlinders zijn overdag gemakkelijk op te jagen. Ze komen goed op licht en soms op smeer, overrijpe bramen en bloemen.
Levenscyclus
Rups: juni-juli en september-mei. De soort overwintert als halfvolgroeide rups en verpopt zich tussen de bladeren van de waardplant.
Verspreiding
Vliegtijd
Benaming
Engelse naam
Common Marbled Carpet
Duitse naam
Möndchenflecken-Bindenspanner
Franse naam
la Cidarie roussâtre
Oud Nederlandse naam
de schimmel, gemarmerde bessenvlinder
Synoniemen
Chloroclysta truncata, Larentia truncata, Cidaria truncata, Cidaria russata
Meer
Toelichting Nederlandse naam
De schimmel is een al lang bestaande naam die al gebruikt wordt door Ter Haar in 'Onze vlinders' (begin vorige eeuw). Wat de schimmel betekent blijft onduidelijk.
Toelichting wetenschappelijke naam
Chloroclysta: khloros is groenachtig geel en kluzo is wegwassen. Dit slaat op het vluchtige karater van de groenige kleuren van dit genus.
truncata: trunco is afhakken; de medinale band eindigt veelal zeer abrupt.
Auteursnaam en jaartal
(Hufnagel, 1767)
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 14-19 mm. Een zeer variabele soort die in de meeste gevallen sterk lijkt op de gehoekte schimmelspanner (D. citrata). De buitenste dwarslijn op de onderzijde van de achtervleugel loopt vaak in een mooie afgeronde boog over de vleugel. Het donkere wortelveld is doorgaans afgerond. Op de lichtgrijze achtervleugel is vaak een golflijn aanwezig die uit witte vlekken bestaat. Goed te herkennen is de variant met een opvallende grote oranjebruine of roodachtig bruine vlek op het middenveld van de voorvleugel.
Kenmerken rups
Tot 24 mm; groen met gele banden tussen de segmenten, soms met een brede rode band of rode veegjes onder de spiracula. Ongetekende rupsen lijken sterk op die van C. citrata, maar zijn slanker en hebben twee opvallende puntjes op de staart.
Gelijkende soorten vlinder
Zie de gehoekte schimmelspanner (D. citrata).
Gelijkende soorten rups
Gehoekte schimmelspanner (Dysstroma citrata), papegaaitje (Chloroclysta siterata), oranje bruinbandspanner (Cidaria fulvata) en kleine wortelhoutspanner (Electrophaes corylata).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).
Gelijkende soorten vlinder
Gelijkende soorten rups
Verpreiding
Zeldzaamheid
Zeer algemeen. Komt verspreid over het land voor. RL: niet bedreigd.
België
Algemeen in het hele land.
De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
Van West-Europa via Klein-Azië, Siberië, Mongolië, Sachalin en Japan tot Noord-Amerika. Niet op IJsland. Van Scandinavië tot het Middellandse Zeegebied. Niet op de grote eilanden van de Middellandse Zee, maar wel op Corsica en ook in Portugal, Hongarije, Albanië, Griekenland en het Europese deel van Turkije.
Trends
Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
Habitat
Vooral tuinen, parken, loofbossen, struwelen op graslanden, moerassen en heiden.
Actualiteiten
Ontdek meerTijdschriften
- Nationale Nachtvlindernacht 2023 - najaarssoorten en trekvlinders Rik Wever & Koen Verhoogt november 2023
- Wetenschappelijk Michiel Wallis de Vries augustus 2017
Word donateur
Steun De Vlinderstichting
