wolfsmelkuil Acronicta euphorbiae

Ga direct naar:

Basis
Herkenning
Levenswijze
Verspreiding & Trends
Habitat & Planten
Benaming

Familie

Zeldzaamheid

Zeer zeldzaam. Van deze soort zijn verspreid over het land slechts enkele recente waarnemingen bekend; de enige recente waarneming dateert uit 2012 in IJmuiden.

Rode lijst

verdwenen

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Eind april-half augustus in twee generaties. De vlinders komen zowel op licht als op smeer en bezoeken ´s nachts bloemen; overdag rusten ze op een boomstam, muur of paaltje.

Levenscyclus

Rups: juni-augustus. De soort overwintert als pop in een cocon op de grond of in een spleet in een muur; bij voorkeur in een vochtige omgeving.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

Sweet Gale Moth

Duitse naam

Wolfsmilch-Rindeneule

Franse naam

la Noctuelle de l'euphorbe

Synoniemen

Apatele euphorbiae, Acronycta euphorbiae

Meer

Toelichting Nederlandse naam

Voor een toelichting op de Nederlandse naam zie 'toelichting wetenschappelijke naam'.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Acronicta: akronux is het vallen van de avond. Waarschijnlijk heeft deze naam dezelfde strekking als Noctua, in de nacht. Dit genus heeft immers geen enkele binding met de avondschemering.
euphorbiae: Euphorbia is het plantengeslacht wolfsmelk; een aantal van de soorten binnen dit plantengeslacht zijn voedselplanten van deze soort.

Auteursnaam en jaartal

(Denis & Schiffermüller, 1775)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 14-16 mm. Op de gelijkmatig grijze voorvleugel is weinig tekening te zien; de uilvlekken en de dwarslijnen zijn onopvallend. Vooral het ontbreken van de zwarte wortelstreep vormt een belangrijk onderscheid met de meeste andere Acronicta-soorten.

Kenmerken rups

Tot 36 mm; lichaam met haarborstels, die op de rug lichtbruin en op de flanken witachtig zijn; lichaamskleur donkergrijs met op de rugzijde van segment twee een opvallende, rode dwarsband; over de rug een dubbele rij grote, lichtgele vlekken; onder de lijn van de witte spiracula een bleek rode lengteband; kop glimmend zwart.

Gelijkende soorten vlinder

Het bont schaapje (A. aceris) is groter en heeft donkere aders op de achtervleugel.

Gelijkende soorten vlinder

bont schaapje

Verpreiding

Zeldzaamheid

Zeer zeldzaam. Van deze soort zijn verspreid over het land slechts enkele recente waarnemingen bekend; de enige recente waarneming dateert uit 2012 in IJmuiden.

België

Zeer zeldzaam. Geen recente meldingen uit België. Vroeger bekend uit de Limburgse Kempen en Namen, maar daar recent niet meer gezien.

De soort staat als Regionaal Uitgestorven op de Rode Lijst Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

In Europa een zeer lokale verbreiding. Naar het noorden tot de Shetland-eilanden, Midden-Scandinavië (in Noord-Zweden en in Noord-Finland tot boven de poolcirkel) en Karelië. Naar het zuiden tot Zuid-Spanje - soms in Marokko - en Griekenland verder naar Klein-Azië, Libanon, de Karpaten, de Kaukasus en Noord-Iran naar Midden- en Noord-Azië en verder tot Oost-Siberië (volgens Draudt, 1950) en China.

Trends

Trend op lange en korte termijn

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.

Habitat

Vooral moerasachtige gebieden en heiden.

heiden

moerassen

Planten

Diverse kruidachtige planten, stuiken en loofbomen, waaronder cipreswolfsmelk, wilde gagel, moerasspirea, struikhei, bosbes, weegbree, kruiskruid, braam, berk en wilg.