zilveren groenuil Pseudoips prasinana
Ga direct naar:
Basis
Familie
Zeldzaamheid
Algemeen. Komt verspreid over het land voor, vooral op de zandgronden en in de duinen. RL: niet bedreigd.
Rode lijst
niet bedreigd
Levenswijze
Vliegtijd en gedrag
Eind april-begin september in één, soms twee generaties. De vlinders komen op licht.
Levenscyclus
Rups: juni-oktober. De soort overwintert als pop in een stevige cocon in de vorm van een bootje, vastgemaakt op of onder een blad van de waardplant of achter schors.
Verspreiding
Vliegtijd
Benaming
Engelse naam
Green Silver-lines
Duitse naam
Buchen-Kahneule, Jägerhütchen
Franse naam
la Halias du hêtre , la Halie du hêtre
Oud Nederlandse naam
autumnusvlinder
Synoniemen
Hylophila prasinana, Halias prasinana, Pseudoips fagana, Bena fagana, Hylophila fagana
Meer
Toelichting Nederlandse naam
De groenuilen hebben groen op de voorvleugels.
De witte lijnen over de voorvleugels maken een zilveren indruk.
Toelichting wetenschappelijke naam
Pseudoips: pseudos is namaak, vals en ips is een worm die van wijnstokknoppen vreet; waarschijnlijk moet dit letterlijk worden geïnterpreteerd omdat de rups nogal wat schade kan aanrichten. Hübner (1806) gebruikte deze naam al eerder in zijn Tentamen.
prasinana: prasinus is de groene kleur van look, naar de grondkleur van de vlinder. De uitgang -ana laat zien dat Linnaeus deze soort als tortrix beschreef.
Auteursnaam en jaartal
(Linnaeus, 1758)
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 16-19 mm. De groene voorvleugel loopt spits toe en heeft een licht gebogen voorrand. Gewoonlijk zijn drie schuine, ruwweg evenwijdig lopende zilverachtig witte dwarslijnen zichtbaar; met name langs de binnenste twee lijnen ligt meestal een donkere schaduw. De binnenste lijn maakt vlak bij de binnenrand een scherpe bocht en is vaak verbonden met een zilverachtig witte schouderstreep. De buitenste lijn loopt door tot in de vleugelpunt. De antennen zijn oranje of roodachtig roze, de palpen en de voorpoten zijn roze. Het mannetje heeft een intensere groene kleur dan het vrouwtje en een kenmerkende heldere roodachtig roze of rozeachtig bruine vleugelzoom en een gelijk gekleurde, soms geblokte franje; de achtervleugel is geel. Het borststuk is vrij fors en sterk behaard. Het vrouwtje heeft een iets bredere bleekgroene voorvleugel met een geel- of groenachtig witte zoom en een witte achtervleugel. De sterkte van de dwarslijnen kan variëren; de binnenste en/of buitenste lijn is soms vaag of zelfs nauwelijks zichtbaar.
Kenmerken rups
Tot 35 mm; lichaam plomp en naar de staart toe sterk versmald; kleur groen met geelachtig witte spikkels en streepjes; over de rug twee brede, geelachtig witte lengtestrepen; de naschuivers zijn verbreed en hebben een rode streep; kop lichtgroen.
Gelijkende soorten vlinder
Zie de grote groenuil (Bena bicolorana).
Verpreiding
Zeldzaamheid
Algemeen. Komt verspreid over het land voor, vooral op de zandgronden en in de duinen. RL: niet bedreigd.
België
Vrij algemeen in het hele land.
De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
Niet alleen in Europa verbreid maar ook in grote delen van de Palearctische gebieden en is daar doorgaans niet zeldzaam. Niet in Noord-Afrika maar wel in alle andere Middellandse Zeelanden. Het verloop van de Zuidgrens: Zuid-Spanje - Klein-Azië (Pontus) - verder oostwaarts. De noordgrens loopt volgens de lijn: het noorden van de Britse eilanden (tot plm de 62e breedtegraad), via Noorwegen en Zweden en via Finland (64e breedtegraad. Naar het oosten door Midden-Azië tot Korea, Japan en de Koerilen.
Trends
Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
Actualiteiten
Ontdek meerBlijf op de hoogte
Ontvang vlindernieuwsWord donateur
Steun De Vlinderstichting
