Vragen meetnet libellen

Op deze pagina vind je de vaak gestelde vragen, en ook wat verdiepende informatie voor als je meer wilt weten over het meetnet en waarom er nou zo geteld wordt en niet anders.

Sorry, deze website heeft geen mogelijkheid voor inhoudsopgave, inklappen vragen of zoeken op de pagina. Maar met Ctrl-F kan je een vraag ook opzoeken. We zijn bezig met verbetering van de website.

In het libellenmeetnet zijn twee verschillende soorten routes. Op de algemene routes worden alle soorten libellen geteld gedurende het hele seizoen (mei t/m september), op de soortgerichte routes wordt één specifieke soort drie keer geteld in de hoofdvliegtijd van die soort.

Vind je het leuk om een route te gaan lopen? Neem dan contact op met het meetnetteam. Wij nemen dan contact met je op om een route uit te zetten. Routes worden buiten het veldwerkseizoen uitgezet, in het algemeen tussen januari en half mei. Of kijk hier hoe je zelf een route kunt uitzetten, en overleg even met meetnet@vlinderstichting.nl of er niet al een route loopt.

Meld je aan

Om een monitoringroute te lopen, moet je een basale kennis van libellen hebben. Daarnaast moet je de mogelijkheid hebben om liefst één keer per week een half uur, exclusief reistijd, alleen of samen met iemand een telling te verrichten.

Meld je aan

Hoe libellen geteld worden lees je op deze pagina, scroll naar beneden.

Zeldzame soorten worden op de algemene routes te weinig geteld om betrouwbare uitspraken te kunnen doen over de voor- of achteruitgang van de soort. Voor deze soorten kan soortgerichte monitoring een goede oplossing zijn. Bij soortgerichte monitoring wordt een route speciaal voor één soort uitgezet op een plek waar zich een goede populatie bevindt. Deze route wordt alléén in de vliegtijd van de betreffende libel drie tot zes keer gelopen.  De tellers van soortgerichte routes krijgen van De Vlinderstichting een seintje wanneer de vliegtijd van de soort weer begint.

Kijk waar nog soortgerichte routes nodig zijn

De rivierrombout is een soort die lastig langs een vaste route te tellen is. Dit komt omdat de imago’s (volwassen libellen) slechts zeer kortstondig langs de waterkant zijn aan te treffen. De trefkans is dus laag. Het tellen van larvenhuidjes levert betere resultaten op. Daarom is voor de rivierrombout een alternatieve methode ontwikkeld: de Riviersluiptelling.

Lees hier hoe je aan de Riviersluiptelling kunt meedoen.

Tellingen kunnen in de meetnet app ingevoerd worden, of meteen na het lopen van de route worden doorgegeven. Dan kost het maar 5 minuten en kunnen ze worden gebruikt voor tussentijdse nieuwsberichtjes. Ze kunnen ook aan het einde van het seizoen allemaal tegelijk worden ingevoerd. Wel is het belangrijk dit voor 1 november te doen aangezien dan de analyse begint. 

Als je op de computer invoert gaat dat via meetnet.vlinderstichting.nl. Niet alleen kan de telling op deze manier direct worden gebruikt, ook kunnen de eerste controles gelijk worden uitgevoerd. Vaak gaat het om kleine typefoutjes die online snel kunnen worden verbeterd. Via deze site kan je na inloggen snel en gemakkelijk de telling doorgeven. Er is een online handleiding beschikbaar om je eventueel te helpen met het invoeren, die zie je als je inlogt.

Naast online kan je de telling ook met een papieren formulier doorgeven. Je kunt handleiding en formulieren downloaden of telefonisch aanvragen bij De Vlinderstichting, 0317-467346. 

Mocht je vragen hebben of mocht het niet lukken, dan kan je altijd contact opnemen met de coördinatoren via email, meetnet@vlinderstichting.nl of via de telefoon, 0317-467346.

Ja dat kan zeker! Op deze pagina staat alles tot in de puntjes uitgelegd. Scroll naar beneden voor de libellen.

Mocht het zo zijn dat je besluit met een route te stoppen door bijvoorbeeld verhuizing, verandering van het gebied of omdat je hebt geen tijd meer hebt, dan vinden wij het fijn om hiervan op de hoogte gesteld te worden. Dit kan via email, meetnet@vlinderstichting.nl of via de telefoon, 0317-467346. We vinden het ook fijn om te horen wat de reden is dat je stopt.

Waarom zou je in het meetnet invoeren, en niet als losse waarneming? Wat is het verschil en wat levert dat op?

Bij het meetnet tel je elke keer, elk jaar weer, op dezelfde manier precies dezelfde plek. Altijd over 2 meter oever, de kleinere libellen over 3 meter water, de grotere over 5 meter water, niet verder weg want daar herken je de bruine glazenmaker nog wel maar de paardenbijter wellicht niet meer. We weten dat je alle libellen die je hebt gezien ook werkelijk hebt genoteerd, en, ook belangrijk: we weten dat je soms wel hebt geteld maar niets hebt gezien.

Bij losse waarnemingen weten we niet of je ook werkelijk alle soorten hebt geteld, en of je ook de grotere libellen ver weg hebt geteld. Misschien heb je het opgegeven bij het invoeren van de lantaarntjes maar vind je de grote keizerlibel zo leuk dat je die wel altijd invoert. Bovendien kunnen we niet zien wanneer je wel bent gaan kijken, maar geen libellen hebt gezien. 

Tellen voor het meetnet levert enorm betrouwbare gegevens op, waar we met behulp van het CBS goede trends mee kunnen bepalen. Hoe gaat het met de gaffellibel? Hoe gaat het met libellen in het boerenland? Gaan koudeminnende libellen in aantal achteruit? Allemaal vragen die niet opgelost kunnen worden met losse waarnemingen.

Voor libellen tel je in principe om de week. Als het vanwege vakantie of aanhoudend slecht weer het tellen een week niet lukt, raak dan niet in paniek. Pak het daarna gewoon weer op.
Bij elke periode waarin wél om de week wordt geteld, kunnen de trends van de dan vliegende libellen meegepakt worden, want daarvoor zijn ten minste drie tellingen in de vliegtijd van een soort nodig. Natuurlijk mag elke week tellen ook, hoe vaker hoe beter!

Bij elke periode waarin wél om de week wordt geteld, kunnen de trends van de dan vliegende libellen meegepakt worden, want daarvoor zijn ten minste drie tellingen in de vliegtijd van een soort nodig. Vaker tellen mag ook. Maar raak niet in paniek als het een keertje niet lukt; pak het daarna gewoon weer op. Hoe vaker je telt, hoe meer vliegpieken je netjes meepakt. Als dat lukt zijn we je er heel dankbaar voor!

Stel, je ziet een bruine glazenmaker op 15 meter afstand. Je ziet hem, en je had nog geen bruine glazenmaker, die mag er dan toch ook bij ingevoerd? Het antwoord is: nee. Als daar een bruinrode heidelibel zou vliegen, zou je die ook zien? Zeer waarschijnlijk niet... Zo krijg je relatief teveel grote duidelijke libellen die ingevoerd worden (en een vals positieve trend voor die soorten!). De trends worden berekend voor de vaste strook die je telt volgens de handleiding. Het gaat niet om zoveel mogelijk zien, het gaat om trends die vastgelegd worden. De rest buiten de route mag je invoeren in Telmee of waarneming.nl.

Natuurlijk zie je op andere plekken ook wel eens libellen. Zeker wat eerder in het jaar hangen libellen vaak heel ergens anders dan boven het water. Maar die aantallen zeggen meer over windrichting dan over de trends. Bovendien, als je over het water telt, zeggen de aantallen ook echt iets over dat stuk water. Daarom tel je een libellenroute over 2 meter oever en over het water. Libellen die je achter je ziet (dus niet in die zone) mogen als losse waarneming in Telmee of waarneming.nl, niet in de route.