Nieuwsbericht

Juni is juffertijd!

dinsdag 7 juni 2022

Libellen komen meestal wat later in het jaar tevoorschijn dan vlinders. Terwijl er nu, na een piekje in april en mei, relatief weinig vlinders zijn (de zogenaamde junidip), zijn er juist veel libellen te zien. Vooral een aantal blauwe juffertjes heeft nu in juni haar vliegpiek. Je kunt ze op allerlei plekken tegenkomen, ook verder van het water.

Een mannetje watersnuffel. Een mannetje watersnuffel.

De juffertjes die nu volop te zien zijn lijken best wat op elkaar. Er zijn mensen die de blauwe juffertjes op één hoop gooien omdat ze er niet uitkomen. Dat is niet nodig, want als je weet waarop je moet letten is het niet zo moeilijk. Tenminste, als het om de mannetjes gaat. Vrouwtjes zijn moeilijker uit elkaar te houden en het devies is dan ook om bij de vondst van een vrouwtje gewoon even door te zoeken. Er zitten vast wel mannetjes in de buurt en daarvan is de herkenning relatief eenvoudig.

Schouderstreep

Een belangrijk kenmerk om op te letten is de schouderstreep. Een juffertje is duidelijk gescheiden in een kopstuk, een borststuk en een achterlijf. Bovenop het borststuk noemen we de schouder. De blauwe streep daar is van belang voor de naamgeving. Bij de watersnuffel is die blauwe schouderstreep duidelijk breder dan de zwarte strepen erboven en eronder. Bij twee andere algemene blauwe juffertjes, de azuurwaterjuffer en de variabele waterjuffer, is die blauwe streep duidelijk smaller.

Tweede segment

Mannetje van de azuurwaterjuffer. Mannetje van de azuurwaterjuffer.

Van die twee is de azuurwaterjuffer het meest wijdverbreid. Deze soort komt in het hele land voor, maar met grotere aantallen op de zandgronden. De andere, variabele waterjuffer, is vooral algemeen in het rivierengebied en in de veengebieden. Deze twee zijn uit elkaar te houden door te kijken naar het tekentje dat ze op het tweede segment hebben. Bij de azuurwaterjuffer is dat een losstaande U, bij de variabele is het een soort vorkje, een steeltje met een V tot U. Als de schouderstreep onderbroken is en dus op een uitroepteken lijkt, heb je zeker te maken met de variabele waterjuffer.

Kars Veling, ecoloog bij De Vlinderstichting: "Ik hoor vaak dat de blauwe juffers tellers afschrikken, maar als je weet waar je naar moet kijken, is het goed te doen. Zelfs als je nog niet zoveel ervaring hebt kan je met de kenmerken op het borststuk en het tweede segment deze drie juffers uit elkaar houden. Bestudeer ze rustig van dichtbij of met een verrekijker en je zult merken dat je ze goed op naam kan brengen!"

Online cursus libellen herkennen

Wil je ook beter worden in libellen herkennen? Leer het nu gemakkelijk online met de cursussen van De Vlinderstichting! Voor beginners en voor gevorderden. Volg de lessen op het moment dat het jou uitkomt.

Bekijk het aanbod

Andere juffers

Mannetje variabele waterjuffer. Mannetje variabele waterjuffer.

Naast deze drie, die nogal op elkaar lijken, zijn er momenteel meer juffertjes actief. Al vroeg in april waren de eerste prachtig rode vuurjuffers er al en ook nu kun je deze nog regelmatig tegenkomen. Ook de meest wijdverbreide juffer, het lantaarntje, is volop aanwezig. Deze heeft een geheel donker achterlijf (dus zonder blauwe segmenten), maar heeft wel een heel opvallende reflecterende blauwe vlek aan het einde, het zogenaamde lantaarntje. De kleur van het borststuk kan variëren tussen geel, groen, roze, oranje, bruin en meer, maar het lantaarntje zelf is altijd blauw. Ook de grote roodoogjuffer heeft een donker achterlijf met een lantaarntje achteraan, maar deze is weer prima te herkennen aan de rode ogen.

Meer info

Als u meer over deze en andere verschilkenmerken van de blauwe juffertjes wilt lezen, kunt u de herkenningskaart blauwe juffers downloaden (pdf; 548 KB) van de site van De Vlinderstichting. Hier zijn ook herkenningskaarten van twee andere libellengroepen te vinden, de heidelibellen en de glazenmakers. 

Libel of juffer?

Ben je nieuwsgierig wat nu eigenlijk het verschil is tussen juffers en libellen? Op deze pagina wordt het uitgebreid uitgelegd.

Lees verder

2022 juffers juni KarsVeling Natuurbericht