zuringspanner Lythria cruentaria

Ga direct naar:

Basis
Herkenning
Levenswijze
Verspreiding & Trends
Habitat & Planten
Benaming

Familie

spanners (GEOMETRIDAE)

Zeldzaamheid

Zeer algemeen. Komt voor op de zandgronden in het binnenland en in de duinen. RL: niet bedreigd.

Rode lijst

niet bedreigd

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Eind april-eind september in twee of drie generaties. De vlinders vliegen overdag bij zonnig weer laag boven de grond en worden dan soms voor een dagvlinder aangezien. Als de zon achter een wolk verdwijnt gaan ze direct laag in de vegetatie zitten met gespreide, enigszins omhoog gehouden vleugels; ze zijn gemakkelijk te verstoren.

Levenscyclus

Rups: juni-september. De soort overwintert als pop.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Duitse naam

Ampfer-Puppurspanner

Franse naam

l'Ensanglantée de l'oseille

Oud Nederlandse naam

purperrode spanner, purperspanner, purpervlinder, schapenzuringspanner

Synoniemen

Lythria purpuraria, Aspilates purpuraria, Lythria purpurata, Lythria rotaria

Meer

Toelichting Nederlandse naam

Schapenzuring en veldzuring zijn de waardplanten van deze spannersoort.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Lythria: luthron is geronnen bloed; verwijzend naar de kleur van de enige soort die Hübner in dit genus onderbracht.

Auteursnaam en jaartal

(Hufnagel, 1767)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 9-13 mm. De grondkleur van de voorvleugel is bij vlinders van de voorjaarsgeneratie olijfgroen of oranjebruin en bij die van de zomergeneratie okergeel of oranje. De op de voorvleugel aanwezige purperkleurige banden maken deze spanner duidelijk herkenbaar. De voorjaarsvlinders zijn aanmerkelijk kleiner. Het mannetje heeft geveerde antennen; bij het vrouwtje zijn ze draadvormig.

Gelijkende soorten vlinder

Zie de geelpurperen spanner (Idaea muricata).

Gelijkende soorten rups

Echt-walstrospanner (Phibalapteryx virgata).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Gelijkende soorten vlinder

geelpurperen spanner

Gelijkende soorten rups

echt-walstrospanner

Verpreiding

Zeldzaamheid

Zeer algemeen. Komt voor op de zandgronden in het binnenland en in de duinen. RL: niet bedreigd.

België

Vrij algemeen in de Kempen en enkele locaties in het Hageland, Oost-Vlaanderen en aan de Westkust. Ontbreekt elders in Vlaanderen. In Wallonië zeer lokaal in Namen en Luxemburg.

De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Heel Europa behalve de Britse eilanden; in het noorden tot de poolcirkel in Scandinavië. Niet in de Alpen, wel in heel Zuid-Europa inclusief Sardinië, maar L. pupuraria is daar gewoner. Van de Baltische staten en Oost-Europa en via Rusland tot de Oeral, de Kaukasus en Noord-Kazachstan.

Trends

Trend op lange en korte termijn

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.