kleine groenuil Earias clorana

Ga direct naar:

Basis
Herkenning
Levenswijze
Verspreiding & Trends
Habitat & Planten
Benaming

Familie

visstaartjes (NOLIDAE)

Zeldzaamheid

Zeer algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: niet bedreigd.

Rode lijst

niet bedreigd

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Eind april-begin oktober in drie generaties. De vlinders rusten overdag tussen de bladeren en zijn vanaf de schemering actief. Ze komen zowel op licht als op smeer.

Levenscyclus

Rups: juni-oktober. De rups foerageert op de jonge uitlopers van de waardplant en spint de bladeren aan het uiteinde samen. De soort overwintert als pop in een stevige cocon in de vorm van een bootje; deze wordt meestal vastgehecht aan een tak of de schors van de stam van de waardplant.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

Cream-bordered Green Pea

Duitse naam

Weiden-Kahneulchen

Franse naam

la Halias du saule , la Halie du saule

Oud Nederlandse naam

groen uiltje, groene wilgenspinner

Synoniemen

Halias clorana, Earias chlorana

Meer

Toelichting Nederlandse naam

De groenuilen hebben groen op de voorvleugels.
Deze soort is ongetwijfeld de kleinste van de groenuilen.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Earias: ear is het voorjaar. Dit wijst op een paar soorten met groene grondkleur binnen dit genus; groen de kleur van nieuwe bladeren in de lente. Zie ook A. praecox en D. aprilina.
clorana: eigenlijk had dit chlorana moeten zijn. Khloros is helder groen, naar de grondkleur van de vlinder. De uitgang -ana geeft aan dat Linnaeus dacht dat dit een tortrix was.

Auteursnaam en jaartal

(Linnaeus, 1761)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 10-12 mm. Dit visstaartje houdt in rust de vleugels vaak dakvormig tegen het lichaam gedrukt. De voorvleugel heeft een opvallende helder lichtgroene kleur met een witte voorrand. De achtervleugel is wit. Incidenteel komen bruinachtig groene exemplaren voor met een bruine franje.

Kenmerken rups

Tot 19 mm; kort en plomp, naar de staart toe versmald; lichaam witachtig, soms met een roze zweem en bruine lengtestrepen over rug en flanken; onderzijde licht blauwachtig groen; op de rugzijde van de segmenten vijf en elf een paar donkerbruine, verheven wratten; spiracula zwart; kop lichtgroen, soms in het lichaam teruggetrokken.

Gelijkende soorten vlinder

De groene eikenbladroller (Tortrix viridana), een microvlinder uit de familie van de bladrollers (Tortricidae), rust met meer plat boven het lichaam gehouden vleugels en heeft geen witte voorrand langs de voorvleugel; de achtervleugel is bruinachtig grijs. Zie ook de katoengroenuil (E. insulana) en de populierengroenuil (E. vernana).

Gelijkende soorten vlinder

Fotograaf: Rik Wever (vangst Stefan Franke), Stadskanaal, 20 juni 2023

populierengroenuil

katoengroenuil

Verpreiding

Zeldzaamheid

Zeer algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: niet bedreigd.

België

Vrij algemeen in het hele land.

De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Met uitzondering van de Atlantische eilanden en de kustlanden Portugal, Ierland, IJsland en Noorwegen komt clorana in wisselende aantallen voor in heel Europa. De noordelijke grens volgt de volgende lijn: Zuid-Zweden - Midden-Finland en ongeveer langs de 64e breedtegraad richting de Oeral. De zuidelijke grens: van het westen van Noord-Afrika (Algerije, Tunesië) via de gebieden noordelijk van Griekenland via Klein-Azië (Pontus), Kaukasië en Transkaukasië naar West-Siberië.

Trends

Trend op lange en korte termijn

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.