De Brunssummerheide is een afwisselend natuurgebied. Wandel door de restanten van de vroegere naaldbossen of langs de gedeelten met afwisselend loofbos. Geniet van de ruimte op de open zandvlaktes en de karakteristieke vennen. Ook de heide is gevarieerd. Op de drogere gedeelten zie je struikheide groeien en op de nattere gedeelten dopheide. De heide wordt afgewisseld met grassen, struiken en boompjes. De afwisseling zorgt er voor dat er veel verschillende dieren kunnen leven. De heide wordt begraasd door schapen om deze zo in stand te houden.
De kleine paadjes kronkelen over de heide en brengen u zo op de mooiste plaatsen die de Brunssummerheide u te bieden heeft. Op de heide is de heivlinder regelmatig te zien. In de bossen rondom de Brunsummerheide is er kans op het zien van de kleine ijsvogelvlinder. Deze vlinder komt vooral voor in de Schinveldse bossen. Als u houdt van langeafstandswandelingen dan is een bezoek aan deze bossen ook zeker aan te raden.
Op geschikte plaatsen kunnen er soms tientallen vliegen, maar in Nederland zijn er nog maar weinig van deze geschikte plaatsen voor de kleine ijsvogelvlinder. Hij komt voor in bosranden, open plekken, bospaden en bosweiden, in dit geval in de Schinveldse bossen.
De koninginnenpage is bezig met een gestage opmars vanuit Zuid-Limbeurg en breidt zich langzaam over geheel Nederland uit. Hij komt voor in bloemrijke graslanden, akkers, bermen en tuinen.
De heivlinder is een standvlinder van de hogere zandgronden en heeft het heel lastig met de vergroging en vergrassing van de heide waardoor er minder nectarplanten voorhanden zijn. Hij geeft de voorkeur aan duinen, droge schrale heiden en schrale graslanden.