donkere iepenuil Cosmia affinis

Familie

uilen (NOCTUIDAE)

Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Komt vooral voor in de kustprovincies en lokaal op de zandgronden; elders af en toe een waarneming. RL: kwetsbaar.

Rode lijst

kwetsbaar

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Eind juni-eind september in één generatie. De vlinders komen zowel op licht (vaak al vroeg in de avond) als op smeer.

Levenscyclus

Rups: april-juni. De rups leeft tussen samengesponnen bladeren. De rups is kannibalistisch, ook als er voldoende voedsel aanwezig is. De verpopping vindt plaats in een cocon in de strooisellaag. De soort overwintert als ei.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

Lesser-spotted Pinion

Duitse naam

Rotbraune Ulmeneule

Franse naam

la Cosmie baie

Oud Nederlandse naam

bloedverwant

Synoniemen

Calymnia affinis

Meer

Toelichting Nederlandse naam

Cosmia affinis en Cosmia diffinis hebben veel gemeen. Deze soort (Cosmia affinis) heeft ook de iep als belangrijke waardplant en is de donkerste van de twee.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Cosmia: kosmios is gepast, netjes, naar het duidelijke uiterlijk van de soorten binnen dit genus. Deze naam werd al genoemd door Hübner in zijn Tentamen, 1806.
affinis: affinis is staat in relatie tot. Bedoeld wordt C. diffinis en niet C. pyralina zoals Spuler en Macleod beweren; pyralina werd acht jaar later pas beschreven.

Auteursnaam en jaartal

(Linnaeus, 1767)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 12-16 mm. Deze uil houdt in rust de vleugels dicht tegen het lichaam gedrukt. De binnenrand van de roodachtig bruine voorvleugel is naar binnen gebogen. De wit afgezette dwarslijnen vertonen vlak voor de voorrand een scherpe knik; de witte afzetting verbreedt zich hier tot een dikke witte lijn of een kleine driehoekige vlek. Ook aan het uiteinde van de vaag zichtbare golflijn bevindt zich een witachtige vlek. Deze vormt in combinatie met de witte vlek aan het uiteinde van de buitenste dwarslijn een zwakke halvemaanvormige vlek. De ringvlek en de niervlek zijn slechts vaag zichtbaar; de ringvlek is gereduceerd tot een zwart puntje dat lichtbruin omrand is. De achtervleugel is donker, soms bijna zwart van kleur met een vrij brede crèmekleurige achterrand en een iets smallere crèmekleurige voorrand.

Gelijkende soorten vlinder

De iepenuil (C. diffinis) heeft bredere en veel scherper afgetekende witte vlekken langs de voorrand en er zijn geen ringvlek en niervlek zichtbaar. Het maanuiltje (C. pyralina) heeft dicht bij de vleugelpunt een duidelijker en meer uitgesproken halvemaanvormige vlek, die roze- en purperachtig getint en wit omrand is; de binnenste dwarslijn is over de hele breedte van de vleugel sterk gegolfd. Beide gelijkende soorten hebben een lichtbruine achtervleugel.

Gelijkende soorten vlinder

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.

Habitat

Bossen, duinen, struwelen en windsingels; ook open gebieden met solitaire iepen.

Planten

Iep en eik.

Waardplant

Eik
Quercus

Iep
Ulmus

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie uilen (NOCTUIDAE)

Alle soorten uit deze familie