populierentandvlinder Gluphisia crenata

Ga direct naar:

Basis
Herkenning
Levenswijze
Verspreiding & Trends
Habitat & Planten
Benaming

Familie

tandvlinders (NOTODONTIDAE)

Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Komt verspreid over het land voor. RL: kwetsbaar.

Rode lijst

kwetsbaar

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Begin mei-eind augustus in één generatie. De vlinders komen meestal laat in de avond op licht.

Levenscyclus

Rups: juli-augustus. De soort overwintert als pop in een cocon die meestal tussen twee bladeren van de waardplant wordt gesponnen.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

Dusky Marbled Brown

Duitse naam

Pappelauen-Zahnspinner

Franse naam

la Crénelée

Synoniemen

Gluphisia rurea, Gluphisia vertunea

Meer

Toelichting Nederlandse naam

Populier en ratelpopulier zijn de enige waardplanten van de populierentandvlinder.
Tandvlinders hebben aan de voorvleugel een uitstulping die in rust als een tand boven de vlinder uitsteekt. Meer over Nederlandse namen

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Gluphisia: gluphis is een kerf in een pijl, een Griekse benadering van deze soort. Men zou Glyphisia verwachten.
crenata: crena is een kerf, een inkeping, naar de gekartelde franje.

Auteursnaam en jaartal

(Esper, 1785)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 14-15 mm. Vertoont enige gelijkenis met de Drymonia-soorten, maar is duidelijk kleiner. De voorvleugel is grijs met roodachtig bruin. Kenmerkend is de vage lichte kommavlek in de grijsachtig bruine middenband. De kleur en de tekening zijn nogal variabel; er komen lichte vlinders voor maar ook donkere exemplaren met een nauwelijks herkenbare middenband.

Verpreiding

Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Komt verspreid over het land voor. RL: kwetsbaar.

België

Vrij algemeen, maar doorgaans waargenomen in lage aantallen. Minder algemeen ten zuiden van Samber en Maas.

De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Van het Iberisch schiereiland via Midden-Europa, uit Engeland slechts een paar waarnemingen, naar het oosten via de gematigde zone tot Oost-Azië (China, Japan). Naar het zuiden via Noord-Italië en Noord-Balkan tot aan de Zwarte Zee. Naar het noorden tot Zuid-Scandinavië.

Trends

Trend op lange en korte termijn

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.