Nieuwsbericht

Grote parelmoervlinder vergt een brede blik op duinherstel

donderdag 22 december 2022

De grote parelmoervlinder is in Nederland een ernstig bedreigde dagvlinder. De provincie Noord-Holland herbergt op Texel één van de 3 overgebleven Nederlandse populaties. De laatste 10 jaar is de soort sterk in aantal achteruitgegaan. Om deze kenmerkende soort van de Europees beschermde Grijze Duinen te behouden zijn behalve de viooltjes in de duinen ook de nectarbronnen rond de duinen belangrijk.

Parende grote parelmoervlinders in een nectarrijke omgeving Parende grote parelmoervlinders in een nectarrijke omgeving

In 2022 is de actuele situatie voor de grote parelmoervlinder op Texel in kaart gebracht. De vlinder heeft niet geprofiteerd van maatregelen voor herstel van de zogenaamde Grijze Duinen. Belangrijke knelpunten zijn de beschikbaarheid van voldoende waardplanten voor de rupsen (honds- en duinviooltje) en nectarbronnen voor de vlinders (vooral kale jonker en akkerdistel). De viooltjes moeten daarbij in een structuurrijke vegetatie staan, zodat de rupsen schuilgelegenheid hebben. Verzuring heeft mogelijk tot minder viooltjes in de oppervlakkig ontkalkte duinen langs de binnenduinrand geleid. Verder moeten viooltjes en nectarbronnen binnen 500 m van elkaar te vinden zijn omdat eileggende vrouwtjes geregeld moeten foerageren. De beste nectarplanten zijn distels, die vooral in natte duinvalleien en voedselrijkere graslanden rond de duinen te vinden zijn. Extreme droogte in de periode van mei tot eind juli zorgt vooral voor een sterke afname van het nectaraanbod, maar mogelijk ook voor minder geschikte viooltjes.

Eierlandse Duinen Texel – een van de leefgebieden van de grote parelmoervlinder Eierlandse Duinen Texel – een van de leefgebieden van de grote parelmoervlinder

Tijdens een veldbijeenkomst met terreinbeheerders zijn de bevindingen besproken en zijn kansrijke maatregelen voor herstel besproken. Deze liggen in kleinschalige verstuiving van Grijze Duinen, terugdringen van verruiging door gescheperde begrazing en het koesteren van distelruigten in natte duinvalleien en graslanden langs de binnenduinrand. Ook is aandacht voor monitoring als aandachtspunt benoemd, waarbij gestandaardiseerde tellingen belangrijk zijn om te weten waar en wanneer er daadwerkelijk gekeken is. Ook is monitoring van de viooltjes wenselijk. De grote parelmoervlinder kan de komende jaren worden benut als kwaliteitsindicator voor herstel van soortenrijke duinen. Maar de vlinder laat zien dat daarvoor niet alleen in de schrale, droge duinen moet worden gekeken, maar ook naar de omgeving daarvan waar de vlinder zijn nectaraanbod moet vinden.

Het rapport kunt u hier downloaden van de site van De Vlinderstichting.

Tekst en foto’s: Michiel Wallis de Vries, De Vlinderstichting

Schrale duinen zijn belangrijk maar worden zeldzamer door teveel stikstof. Meer weten over hoe De Vlinderstichting zich bezighoudt met stikstofdepositie?

Lees hier verder