Nieuwsbericht

Kleurkeur werkt: meer biodiversiteit!

donderdag 13 maart 2025

Ecologisch bermbeheer begint steeds meer de norm te worden, met het certificaat Kleurkeur aan de basis. Nieuw onderzoek wijst uit dat bermbeheer volgens Kleurkeur de biodiversiteit significant verbetert. In bermen die beheerd worden volgens Kleurkeur, leven twee keer zo veel insecten en tweeënhalf keer meer soorten bestuivers.

Onderzoek naar bermbeheer

Kleur in de berm: bloeiende planten (Bron: Kars Veling). Kleur in de berm: bloeiende planten (Bron: Kars Veling).

Wegbermen hebben een enorme potentie voor de biodiversiteit, maar het beheer ervan moet wel toereikend zijn. Om daar handvaten aan te geven is enkele jaren geleden het certificeringsschema ‘Kleurkeur’ in het leven geroepen. Onder dit certificaat wordt er ecologisch bermbeheer toegepast waar rekening wordt gehouden met fasering in het maaibeheer, machinekeuze en nog veel meer. Hoe groot de effecten van dit ecologische beheer op de biodiversiteit is was tot nu toe nog niet onderzocht.

Onderzoek

Om die reden is in het voorjaar en zomer van 2023 onderzocht wat de effecten van bermbeheer volgens Kleurkeur zijn op de bestuivers, ten opzichte van regulier beheer. Op bijna dertig locaties verspreid over Nederland zijn er twee bermen onderzocht, een welke beheerd wordt volgens Kleurkeur en een die een regulier beheer ondervond. In elke berm is een transect uitgelegd waar drie keer, verspreid over het seizoen, de zweefvliegen, bijen en dagvlinders geteld zijn. Ook werden er vegetatieopnames gemaakt.

Links: gemiddeld aantal bestuivers per transect, rechts: gemiddeld aantal soorten bestuivers per transect (Bron: Koen Verhoogt). Links: gemiddeld aantal bestuivers per transect, rechts: gemiddeld aantal soorten bestuivers per transect (Bron: Koen Verhoogt).

Resultaten

Bij kleurkeurbeheer blijft er bij iedere maaibeurt 15 tot 30% van de begroeiing staan, ook de laatste maaibeurt voor de winter (Bron: Kars Veling). Bij kleurkeurbeheer blijft er bij iedere maaibeurt 15 tot 30% van de begroeiing staan, ook de laatste maaibeurt voor de winter (Bron: Kars Veling).

De resultaten zijn recent gepubliceerd in het Vakblad Natuur, Bos, Landschap. Gemiddeld werden er in de bermen waar het reguliere beheer plaatsvond 16 bestuivers per transect geteld. In de transecten waar volgens Kleurkeur werd beheerd waren dat er bijna twee keer zoveel, 31. Ook wanneer je de soortgroepen los van elkaar bekijkt zie je dat voor zowel de zweefvliegen, wilde bijen als de dagvlinders vergelijkbare verschillen zijn. Niet alleen de aantallen, maar ook de diversiteit aan bestuivers neemt duidelijk toe met Kleurkeur beheer. Er zijn tweeënhalf keer meer bestuivers in bermen die volgens Kleurkeur beheerd worden. Dit effect is het grootst bij zweefvliegen en wilde bijen.

Kleurkeur werkt

Dit onderzoek geeft inzicht in hoe groot de effecten van degelijk beheer kunnen zijn, en ook dat Kleurkeurbeheer werkt. Kleurkeur, dat werkt met heldere eenvoudige voorschriften voor de beheerder, kan dus al snel een waardevolle bijdrage leveren aan biodiversiteits-herstel van bermen, dijken en groenstroken.

Kennisdag Ecologisch beheer

De Vlinderstichting organiseert tweemaal per jaar De Kennisdag Ecologisch Beheer. Dit keer is het op woensdag 9 april en het thema is Gedragscodes. We gaan in op wat de toegevoegde waarde van Kleurkeur is ten opzichte van werken volgens de Gedragscode. Op deze kennisdag zijn diverse sprekers die vanuit hun eigen invalshoek zullen vertellen over de Gedragscode. De kennisdag is van 13.00 uur tot 16.30 uur, in Ridderkerk. Hier vind je alle informatie en kun je je aanmelden.