dwergstipspanner Idaea fuscovenosa
Ga direct naar:
Basis
Familie
Zeldzaamheid
Algemeen. Komt voor op de zandgronden en in de duinen; uit de noordelijke provincies zijn duidelijk minder waarnemingen bekend. RL: niet bedreigd.
Rode lijst
niet bedreigd
Levenswijze
Vliegtijd en gedrag
Begin juni-begin augustus in één generatie. De vlinders kunnen overdag worden opgejaagd uit struikgewas, struwelen, hoog opgaande kruiden of grasruigten. Ze vliegen vanaf de schemering en komen in kleine aantallen op licht.
Levenscyclus
Rups: augustus-mei. De soort overwintert als rups.
Verspreiding
Vliegtijd
Benaming
Engelse naam
Dwarf Cream Wave
Duitse naam
Graurandiger Zwergspanner
Franse naam
l'Acidalie familière
Synoniemen
Sterrha fuscovenosa, Idaea incanata, Acidalia interjectaria
Meer
Toelichting Nederlandse naam
De stipspanners hebben een meer of minder duidelijke middenstip op voor- en ook vaak op achtervleugels. Nagenoeg alle Scopula's en Idaea's zijn stipspanners.
Deze stipspanner is klein genoeg om dwergstipspanner te worden genoemd.
Toelichting wetenschappelijke naam
Idaea: idaios heeft betrekking op de berg Ida, de uitzichtplaats van waaruit de goden en godinnen de gevechten rond Troje volgden.
fuscovenosa: fuscus is schemerig, donker en venosus is geaderd; vanwege een donkere streek tussen ader R1 en de vleugelrand.
Auteursnaam en jaartal
(Goeze, 1781)
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 9-11 mm. De vleugels van deze spanner zijn crèmekleurig wit. De dwarslijnen zijn grijsachtig lichtbruin van kleur. Langs de voorrand van de voorvleugel, waarlangs zich vanaf de vleugelwortel tot ongeveer halverwege de vleugel een dichte donkere bespikkeling bevindt, zijn deze dwarslijnen extra duidelijk. Zowel op de voor- als op de achtervleugel bevindt zich een kleine, maar goed zichtbare zwarte middenstip. De franjelijn van de vleugels bestaat uit fijne donkere streepjes; haaks daarop zijn soms korte streepjes in de franje zichtbaar (het beste te zien met een loep). De franje heeft een lichte, geelachtig tot goudkleurige tint.
Gelijkende soorten vlinder
De randstipspanner (I. sylvestraria) is meestal groter en bruinachtig wit; in plaats van fijne streepjes bevinden zich opvallende stippen langs de achterrand van de vleugel. Zie ook de schildstipspanner (I. biselata) en de streepstipspanner (I. humiliata).
Bekijk de gedetailleerde verschillen met illustraties tussen Idaea fuscovenosa en I. humiliata.
Gelijkende soorten rups
Schildstipspanner (Idaea biselata), roestige stipspanner (Idaea inquinata) en schaduwstipspanner (Idaea rusticata).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).
Gelijkende soorten vlinder
Gelijkende soorten rups
Verpreiding
Zeldzaamheid
Algemeen. Komt voor op de zandgronden en in de duinen; uit de noordelijke provincies zijn duidelijk minder waarnemingen bekend. RL: niet bedreigd.
België
Vrij algemeen in het hele land.
De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
Van Marokko en het Iberisch Schiereiland via West- en Midden-Europa (inclusief de Britse eilanden) tot de Baltische staten, in het noorden: Denemarken en Zuid-Zweden; in het zuiden: de westelijke Middellandse Zee-eilanden, Italië, de Balkan, de Zwarte Zee, Klein-Azië en de Kaukasus.
Trends
Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
Habitat
Struwelen, ruige graslanden, bosranden, brede bospaden, randen van moerassen en andere plaatsen met een rijke kruidengroei. Zandgrond en kalkrijke bodem hebben de voorkeur boven zure grond en klei.
Planten
Mossen en afgevallen blad.
Actualiteiten
Ontdek meerBlijf op de hoogte
Ontvang vlindernieuwsWord donateur
Steun De Vlinderstichting
