drievlekdwergspanner Eupithecia trisignaria

Ga direct naar:

Basis
Herkenning
Levenswijze
Verspreiding & Trends
Habitat & Planten
Benaming

Familie

spanners (GEOMETRIDAE)

Zeldzaamheid

Zeldzaam. Komt verspreid over het land lokaal voor. RL: gevoelig.

Rode lijst

gevoelig

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Begin juni-eind augustus in één, soms twee generaties. De vlinders komen op licht; verder worden ze vrijwel niet gezien.

Levenscyclus

Rups: augustus-oktober. De soort overwintert als pop in de strooisellaag.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

Triple-spotted Pug

Duitse naam

Bergwald-Doldengewächs-Blütenspanner

Franse naam

l'Eupithécie trisignée

Synoniemen

Tephroclystia trisignaria

Meer

Toelichting Nederlandse naam

Alle soorten uit het Genus Eupithecia plus nog een aantal andere kleine spanners zijn samengebracht onder de groepsnaam dwergspanner.
Langs de voorrand van de voorvleugel van deze dwergspanner zijn vaak drie zwarte vlekken te onderscheiden. Ook de Latijnse soortnaam verwijst naar deze vlekken.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Eupithecia: eu is goed, goedig en pithex, pithekos is een dwerg. De vlinders hebben een aantrekkelijk uiterlijk en zijn klein. Haworth schrijft: mooie vlinders, als ze rusten zien ze er prachtig uit: de vleugels gespreid en vlak, elegant gedrukt tegen de ondergrond; eigenlijk helemaal ontworpen om ze in vlinderkasten te verzamelen.
Trisignaria: tri is drie en signum is een teken; de zwarte discale stip en de twee zwarte wolkjes aan de costa, overblijfsels van de twee dwarslijnen.

Auteursnaam en jaartal

Herrich-Schäffer, 1848

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 10-11 mm. Langs de voorrand van de voorvleugel bevinden zich twee duidelijke donkerbruine vlekjes aan weerskanten van de middenstip. Deze vlekjes zijn bijna net zo groot en donker als de middenstip zelf en vormen daarmee een groepje van drie donkere vlekjes; bij sommige exemplaren zijn ze echter nauwelijks zichtbaar. De voorvleugel is tamelijk afgerond en vrij gelijkmatig van kleur. De lichte golflijn is vaak slechts vaag zichtbaar.

Kenmerken rups

17-18 mm. Lijf dofgroen met donkerder groene ruglijn en subdorsale lijnen, een witachtige lijn net onder de stigma's en een zwarte kop.

Gelijkende soorten vlinder

De kruiskruiddwergspanner (E. expallidata) heeft drie of vier vlekjes langs de voorrand. De egale dwergspanner (E. absinthiata), de hopdwergspanner (E. assimilata) en de gewone dwergspanner (E. vulgata) hebben een witte vlek in de binnenrandhoek. Lijkt ook enigszins op de eppedwergspanner (E. selinata). Zie ook de klokjesdwergspanner E. denotata.

Gelijkende soorten rups

De rupsen van de Eupithecia-soorten lijken veel op elkaar. Bij determinatie kan de waardplant een handig hulpmiddel zijn.

Gelijkende soorten vlinder

eppedwergspanner

hopdwergspanner

gewone dwergspanner

kruiskruiddwergspanner

klokjesdwergspanner

egale dwergspanner

Gelijkende soorten rups

Verpreiding

Zeldzaamheid

Zeldzaam. Komt verspreid over het land lokaal voor. RL: gevoelig.

België

Zeldzaam, maar wijdverbreid in bosachtige gebieden in het hele land.

De soort staat als Bedreigd op de Rode Lijst van Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Van Spanje, Frankrijk en de Britse eilanden via heel Midden-Europa tot Rusland en Siberië. Noord-Zuid: van Centraal-Scandinavië tot de zuidrand van de Alpen.

Trends

Trend op lange en korte termijn

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.