gelijnde grasuil Tholera decimalis
Ga direct naar:
Basis
Familie
Zeldzaamheid
Algemeen. Komt verspreid over het land voor, vooral in de duinen en op de zandgronden in het binnenland; nooit talrijk. RL: kwetsbaar.
Rode lijst
kwetsbaar
Levenswijze
Vliegtijd en gedrag
Begin augustus-eind september in één generatie. De vlinders komen op licht en op smeer.
Levenscyclus
Rups: maart-juli. De rups foerageert vooral ´s nachts, eerst op de bladeren van de waardplant, later onder aan de stengel en in de wortels. De eieren worden in vlucht uitgestrooid in het gras en overwinteren.
Verspreiding
Vliegtijd
Benaming
Engelse naam
Feathered Gothic
Duitse naam
Weissgerippte Lolcheule
Franse naam
la Nasse , la Noctuelle de l'ivraie
Oud Nederlandse naam
het geaderde uiltje
Synoniemen
Tholera popularis, Epineuronia popularis, Neuronia popularis, Heliophobus popularis
Meer
Toelichting Nederlandse naam
Alle grasuilen hebben een relatie met grassen.
De lichte lengtelijnen op de voorvleugel zijn kermerkend.
Toelichting wetenschappelijke naam
Tholera: tholeros is modderig, naar de kleur van de voorvleugels.
decimalis: decimus is de tiende. Waarschijnlijk was dit simpelweg de tiende soort die Poda beschreef. De sterk geveerde antennen van het mannetje weerhield Poda ervan om deze soort bij de Noctua in te delen en dat bracht hem kennelijk in verwarring. Hij beschreef deze soort in Phalaena (een spannergenus) en dus had hij hem de uitgang -aria moeten geven, hij maakte daar echter -alis van dat bij de Pyraliden hoort. Hij heeft een slag om de arm willen houden.
Auteursnaam en jaartal
(Poda, 1761)
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 16-22 mm. Opvallend zijn de geelachtig witte aders op de voorvleugel en de zwarte pijlvlekken aan de binnenzijde van de licht gekleurde golflijn. De dwarslijnen zijn donker en onopvallend. Het mannetje is stevig gebouwd, heeft een brede voorvleugel met een rechte voorrand en sterk geveerde antennen. Het vrouwtje heeft een nog bredere voorvleugel waarvan de voorrand recht of enigszins gebogen is.
Gelijkende soorten vlinder
De gelijnde silene-uil (Sideridis reticulata) heeft opvallende, lichte dwarslijnen en het mannetje heeft ongeveerde antennen. Bij donkere vormen van de maansikkeluil (Agrochola lunosa) kan de lichte adering opvallen, maar die soort is kleiner en heeft een zwart vlekje tegen de voorrand nabij de vleugelpunt. Zie ook de splinterstreep (Naenia typica).
Gelijkende soorten rups
Pijpenstro-uil (Apamea aquila), variabale grasuil (Apamea crenata), grauwe grasuil (Apamea remissa), rietgrasuil (Apamea unanimus), veldgrasuil (Apamea anceps), kweekgrasuil (Apamea sordens), bonte grasuil (Cerapteryx graminis) en donkere grasuil (Tholera cespitis).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).
Gelijkende soorten vlinder
Gelijkende soorten rups
Verpreiding
Zeldzaamheid
Algemeen. Komt verspreid over het land voor, vooral in de duinen en op de zandgronden in het binnenland; nooit talrijk. RL: kwetsbaar.
België
In Vlaanderen zeldzaam in Oost- en West-Vlaanderen, maar wijdverbreid ten oosten van de lijn Antwerpen-Brussel; lokaal algemeen. In Wallonië wijdverbreid, maar vooral in de kalkstreek, de Gaume en de Hoge Ardennen.
De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
Van het Iberisch schiereiland via heel Europa en de gematigde zone tot Siberië. In het noorden loopt de areaalgrens via Midden-Scandinavië en in het zuiden via het Middellandse Zeegebied, Klein- en Midden-Azië.
Trends
Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
Habitat
Ruige graslanden, bosranden, bospaden en parken; soms tuinen.
Planten
Diverse harde grassen, waaronder borstelgras, kweek en zwenkgrassen.
Actualiteiten
Ontdek meerBlijf op de hoogte
Ontvang vlindernieuwsWord donateur
Steun De Vlinderstichting
