gallendwergspanner Eupithecia analoga

Ga direct naar:

Basis
Herkenning
Levenswijze
Verspreiding & Trends
Habitat & Planten
Benaming

Familie

Zeldzaamheid

Zeer zeldzaam. Een soort die vooral voorkwam in Gelderland, Utrecht en Limburg, maar waarvan maar enkele recente waarnemingen bekend zijn. RL: gevoelig.

Rode lijst

gevoelig

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Begin mei-half juli in één generatie.

Levenscyclus

Rups: juni-augustus. De rupsen leven in gallen op sparren; deze gallen worden veroorzaakt door bladluizen. De door rupsen bewoonde gallen zijn te herkennen aan de opening, waaruit uitwerpselen hangen. Ook de verpopping vindt plaats in de gal en de pop overwintert.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Duitse naam

Fichtengallen-Blütenspanner

Franse naam

la Petit eupithécie de sapin

Synoniemen

Eupithecia bilunulata, Eupithecia strobilata

Meer

Toelichting Nederlandse naam

Alle soorten uit het Genus Eupithecia plus nog een aantal andere kleine spanners zijn samengebracht onder de groepsnaam dwergspanner.
De rups van deze dwergspanner leeft in gallen die veroorzaakt worden door bladluizen op spar.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Eupithecia: eu is goed, goedig en pithex, pithekos is een dwerg. De vlinders hebben een aantrekkelijk uiterlijk en zijn klein. Haworth schrijft: mooie vlinders, als ze rusten zien ze er prachtig uit: de vleugels gespreid en vlak, elegant gedrukt tegen de ondergrond; eigenlijk helemaal ontworpen om ze in vlinderkasten te verzamelen.

Auteursnaam en jaartal

Djakonof, 1926

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 9-13 mm. Lijkt sterk op de spardwergspanner (E. abietaria) met een eveneens duidelijke dikke middenstip. De flauw zichtbare golflijn is relatief stomp getand. De palpen zijn vrij lang.

Gelijkende soorten vlinder

De spardwergspanner (E. abietaria) is gemiddeld groter, helderder getekend en heeft een scherper getande golflijn. De palpen zijn korter.

Gelijkende soorten rups

De rupsen van de Eupithecia-soorten lijken veel op elkaar. Bij determinatie kan de waardplant een handig hulpmiddel zijn.

Gelijkende soorten vlinder

spardwergspanner

Gelijkende soorten rups

Verpreiding

Zeldzaamheid

Zeer zeldzaam. Een soort die vooral voorkwam in Gelderland, Utrecht en Limburg, maar waarvan maar enkele recente waarnemingen bekend zijn. RL: gevoelig.

België

Zeer zeldzaam. Gekend uit o.m. Namen en Luxemburg, maar recente waarnemingen ontbreken.

De soort staat als Regionaal Uitgestorven op de Rode Lijst Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Niet op de Britse eilanden; in Scandinavië tot boven de poolcirkel. Van Noordwest-Europa tot de Oeral en Siberië; het zuiden van Midden-Europa tot de zuidrand van de Alpen.

Trends

Trend op lange en korte termijn

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.