gestreepte tandvlinder Drymonia dodonaea
Ga direct naar:
Basis
Familie
Zeldzaamheid
Vrij algemeen. Komt lokaal voor op de zandgronden in het binnenland. RL: bedreigd.
Rode lijst
bedreigd
Levenswijze
Vliegtijd en gedrag
Begin mei-eind juli in één generatie. De vlinders worden overdag soms rustend op eikenstammen gevonden. De mannetjes komen op licht, de vrouwtjes zelden.
Levenscyclus
Rups: juni-september. De rupsen worden zelden gezien, ook niet bij het kloppen van takken, wat er op wijst dat de rupsen waarschijnlijk hoog in de boomkronen leven. De soort overwintert als pop in een cocon in de grond onder de waardplant.
Verspreiding
Vliegtijd
Benaming
Engelse naam
Marbled Brown
Duitse naam
Ungeflecker Zahnspinner
Franse naam
la Triple tache
Synoniemen
Notodonta dodonaea, Drymonia dodonea, Drymonia trimacula, Notodonta trimacula
Meer
Toelichting Nederlandse naam
De gestreepte tandvlinder heeft witte en donkere strepen in de tekening.
Tandvlinders hebben aan de voorvleugel een uitstulping die in rust als een tand boven de vlinder uitsteekt.
Toelichting wetenschappelijke naam
Drymonia: drumos is eiken hakhout, dit genus komt veelvuldig voor in eikebossen.
dodonaea: Dodona is een stad van Epirus, in het noordwesten van Griekenland waar een oud orakel was gevestigd. De antwoorden van dit orakel werden gegeven door de wind die blies door een groeve met heilige eiken en die werden versterkt door ketels, aangebracht in de takken. Aldus werd dodoneus allengs tot: behorend bij de eik.
Auteursnaam en jaartal
(Denis & Schiffermüller, 1775)
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 17-20 mm. Een overwegend grijsachtige tandvlinder die nogal variabel is van kleur. Door de vaak onduidelijke overgangen tussen de verschillende kleuren grijs is de voorvleugel weinig contrastrijk. De buitenste zone van de middenband en de zoom zijn vaak witachtig van kleur. Af en toe wordt een extra donkere vorm waargenomen. De achtervleugel is grijs met een witte dwarslijn.
Gelijkende soorten vlinder
De zuidelijke tandvlinder (D. velitaris) heeft een opvallend zandkleurig wortelveld. De witlijntandvlinder (D. querna) heeft een witte achtervleugel en vliegt meestal later. De maantandvlinder (D. ruficornis) heeft een duidelijke zwarte kommavlek in de lichte middenband en duidelijke zwarte dwarslijnen.
Verpreiding
Zeldzaamheid
Vrij algemeen. Komt lokaal voor op de zandgronden in het binnenland. RL: bedreigd.
België
Zeer zeldzaam in Vlaanderen, sterk achteruitgegaan. Recent slechts op enkele Limburgse locaties gezien. In Wallonië vrij zeldzaam en wijdverbreid.
De soort staat als Ernstig Bedreigd op de Rode Lijst van Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
Van het Iberisch schiereiland via West- en Midden-Europa, inclusief de Britse eilanden, via de gematigde zone tot Rusland (Wolgagebied). In het zuiden via het Middellandse Zeegebied inclusief Italië en de Balkan tot de Zwarte Zee en de Kaukasus. In het noorden tot Zuid-Scandinavië.
Trends
Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
Habitat
Bossen met voldoende oude eiken.
Planten
Diverse loofbomen, met een voorkeur voor eik.
Actualiteiten
Ontdek meerBlijf op de hoogte
Ontvang vlindernieuwsWord donateur
Steun De Vlinderstichting
