kleine blokspanner Pterapherapteryx sexalata
Ga direct naar:
Basis
Familie
Zeldzaamheid
Vrij zeldzaam. Komt verspreid over het hele land voor. RL: bedreigd.
Rode lijst
bedreigd
Levenswijze
Vliegtijd en gedrag
Begin mei-eind augustus in één generatie; soms een kleine tweede generatie. De vlinders vliegen in de schemering rond wilgen en komen op licht.
Levenscyclus
Rups: augustus-september. De soort overwintert als pop in de strooisellaag of onder mos.
Verspreiding
Vliegtijd
Benaming
Engelse naam
Small Seraphim
Duitse naam
Kleiner Lappenspanner
Franse naam
la Phalène à six ailes
Synoniemen
Mysticoptera sexalata, Lobophora sexalata, Pterapherapteryx sexalisata, Lobophora sexalisata, Mysticoptera sexalisata
Meer
Toelichting Nederlandse naam
De blokspanners hebben donkere aders en dwarslijnen die samen op de voorvleugels een blokkenpatroon vormen.
Van de blokspanners is dit ongetwijfeld de kleinste.
Toelichting wetenschappelijke naam
Pterapherapteryx: pteron is vleugel, phero is dragen en opnieuw pteron is vleugel, dus een vleugeldragende vleugel; naar de lob aan de vleugel van het mannetje, dat zou de derde vleugel moeten zijn. Waarschijnlijk bedoelde Curtis de uitspraak ptera-phera-pteryx.
sexalata: sex is zes en ala is een vleugel; dus met zes vleugels, inclusief de lobben aan de achtervleugels van het mannetje.
Auteursnaam en jaartal
(Retzius, 1783)
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 9-12 mm. Een kleine, fijn gebandeerde grijs met witte spanner met een opvallende grijze middenband en een aantal dunne roestbruine bandjes op de brede voorvleugel. De middenband is bij de binnenrand van de vleugel lichter van kleur en heeft in het midden een kleine maar duidelijke zwarte stip die dicht tegen de binnenzijde van de band ligt. Zie de lichte blokspanner (Lobophora halterata) voor de beschrijving van de afwijkende achtervleugel.
Gelijkende soorten vlinder
Zie de donkere ogentroostspanner (Perizoma bifaciata).
Gelijkende soorten rups
Gele agaatspanner (Gandaritis pyraliata), blauwrandspanner (Plemyria rubiginata) en lichte blokspanner (Lobophora halterata).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).
Gelijkende soorten vlinder
Gelijkende soorten rups
Verpreiding
Zeldzaamheid
Vrij zeldzaam. Komt verspreid over het hele land voor. RL: bedreigd.
België
In Vlaanderen vrij zeldzaam, maar wijdverbreid ten oosten van de lijn Antwerpen-Brussel; zeldzamer in Oost-Vlaanderen en grotendeels ontbrekend in West-Vlaanderen. In Wallonië zeldzaam, maar wijdverbreid ten zuiden van Samber en Maas.
De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
Van Spanje, via Frankrijk en de Britse eilanden en via Midden- en Oost-Europa tot Siberië; in het noorden tot in Noord-Scandinavië in het zuiden tot de zuidrand van de Alpen.
Trends
Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
Habitat
Vochtige loofbossen, struwelen en moerasachtige gebieden.
Planten
Wilg.
Actualiteiten
Ontdek meerBlijf op de hoogte
Ontvang vlindernieuwsWord donateur
Steun De Vlinderstichting
