Begin juni-eind augustus in één generatie; in gunstige jaren een partiële tweede generatie. De vlinders vliegen vanaf de schemering en komen in kleine aantallen op licht.
Rups: juli-mei. De soort overwintert als rups in de strooisellaag en verpopt zich daar ook.
Lesser Cream Wave
Vierpunkt-Kleinspanner
la Phalène des pâturages , l'Acidalie invariable
weidespanner
Acidalia immutata, Sterrha immutata
Bosspanner is een al lang bestaande naam die al gebruikt wordt door Ter Haar in 'Onze vlinders' (begin vorige eeuw). Daar heet dit spannertje nog Boschmetertje.
Scopula: scopula is een kleine borstel. Bedoeld wordt een uitschuifbaar schubbenborsteltje op het scheenbeen van een aantal mannetjes van dit genus.
immutata: immutatis is onveranderd. Vleugels die zowel aan boven- als aan onderzijde wit zijn.
(Linnaeus, 1758)
Voorvleugellengte: 12-13 mm. Het mannetje van de bosspanner heeft draadvormige antennen en tamelijk afgeronde roomwitte vleugels die een min of meer gele zweem kunnen hebben. De vleugels zijn meestal dun bestrooid zijn met zwarte schubben. De lichtbruine dwarslijnen zijn vaak ook iets geelachtig. Ze hebben een licht gegolfd en gebogen verloop, en meestal springt geen van de lijnen eruit qua duidelijkheid; het meest onduidelijk is de binnenste dwarslijn. Bij het vrouwtje is de grondkleur aanzienlijk witter, de tekening contrastrijker en de voorvleugel puntiger. Op de achtervleugel is altijd een duidelijke zwarte middenstipaanwezig. De middenstip op de voorvleugel kan net zo duidelijk zijn als op de achtervleugel, maar is soms vaag of afwezig. Opvallend bij deze soort is de donkere franje. Een duidelijke franjelijn is afwezig, soms zijn vaag stipjes zichtbaar.
De roomkleurige stipspanner (S. floslactata) is meestal groter en vertoont een duidelijke knik in de voorrand nabij de vleugelpunt; verder zijn de dwarslijnen bij de deze soort grilliger. Zie ook de zwartstipspanner (S. nigropunctata), de witroze stipspanner (S. emutaria), de moerasstipspanner (S. corrivalaria) en de crème stipspanner (S. ternata).
Bekijk de gedetailleerde verschillen met illustraties tussen zeven Scopula- en drie Idaea-soorten.
Zwartstipspanner (Scopula nigropunctata), prachtstipspanner (Scopula marginepunctata), ligusterstipspanner (Scopula imitaria),witroze stipspanner (Scopula emutaria), roomkleurige stipspanner (Scopula floslactata), crème stipspanner (Scopula ternata) en vals witje (Siona lineata).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).
Algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: niet bedreigd.
Vrij algemeen. Wijdverbreid in het hele land.
De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).
Van het Iberisch Schiereiland via West- en Midden-Europa (inclusief de Britse eilanden) en de gematigde zone tot het Amoergebied en Sachalin (ssp. contramutata Prout 1913). Naar het noorden tot boven de poolcirkel en in het zuiden: Midden-Italië, de Balkan, de Kaukasus en Kazachstan.
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
Vooral vochtige graslanden, heiden en moerassen met een weelderige vegetatie.
Diverse kruidachtige planten. In het buitenland genoemd: grote weegbree, hondsviooltje, moerasspirea en valeriaan.
Actualiteiten
Ontdek meerBlijf op de hoogte
Ontvang vlindernieuwsWord donateur
Steun De Vlinderstichting