ligusterstipspanner Scopula imitaria
Ga direct naar:
Basis
Familie
Zeldzaamheid
Vrij zeldzaam. Komt vooral voor langs de hele westkust van Zeeuws-Vlaanderen tot Texel; wordt ook waargenomen in Zuid-Limburg en op enkele plekken in het midden van het land. RL: niet bedreigd.
Rode lijst
niet bedreigd
Levenswijze
Vliegtijd en gedrag
Begin juni-half september in twee generaties. De vlinders kunnen overdag rustend worden waargenomen. Ze komen in kleine aantallen op licht.
Levenscyclus
Rups: juli-mei. De soort overwintert als rups op de waardplant, maar eet tijdens milde dagen in de winter gewoon door; verpopt zich in de strooisellaag.
Verspreiding
Vliegtijd
Benaming
Engelse naam
Small Blood-vein
Duitse naam
Rötlichgelber Kleinspanner
Franse naam
la Fausse-Timandre
Synoniemen
Acidalia imitaria
Meer
Toelichting Nederlandse naam
De stipspanners hebben een meer of minder duidelijke middenstip op voor- en ook vaak op achtervleugels. Nagenoeg alle Scopula's en Idaea's zijn stipspanners. De enige waardplant van deze stipspanner is liguster.
Toelichting wetenschappelijke naam
Scopula: scopula is een kleine borstel. Bedoeld wordt een uitschuifbaar schubbenborsteltje op het scheenbeen van een aantal mannetjes van dit genus.
imitaria: imitor is nadoen of namaken. Waarschijnlijk vanwege de gelijkenis met T. comae. Macleod veronderselt dat het slaat op de eigenschap van de rups om zich dood te houden. Dat is leuk gevonden maar Hübner keek alleen naar imago's en nooit naar rupsen.
Auteursnaam en jaartal
(Hübner, 1799)
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 13-15 mm. Een goed herkenbare vaalgele spanner met een fijne donkere binnenste- en buitenste dwarslijn en franjelijn, en een dikke middelste dwarslijn met meestal een donkere schaduw aan de buitenzijde. Dit geldt voor zowel de voor- als achtervleugel; alleen de binnenste dwarslijn ontbreekt op de achtervleugel. De middelste dwarslijn loopt licht gebogen en enigszins schuin in de richting van het vleugeluiteinde over de voorvleugel. Op alle vleugels bevindt zich een zwarte middenstip. De achtervleugel heeft halverwege de achterrand een duidelijke punt; voor de voorvleugel geldt dit in mindere mate. De voorvleugel heeft bovendien een scherpe vleugelpunt.
Gelijkende soorten vlinder
Zie de lieveling (Timandra comae).
Bekijk de gedetailleerde verschillen met illustraties tussen beide soorten.
Gelijkende soorten rups
Zwartstipspanner (Scopula nigropunctata), prachtstipspanner (Scopula marginepunctata), witroze stipspanner (Scopula emutaria), bosspanner (Scopula immutata), roomkleurige stipspanner (Scopula floslactata),crème stipspanner (Scopula ternata) en vals witje (Siona lineata).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).
Gelijkende soorten vlinder
Gelijkende soorten rups
Verpreiding
Zeldzaamheid
Vrij zeldzaam. Komt vooral voor langs de hele westkust van Zeeuws-Vlaanderen tot Texel; wordt ook waargenomen in Zuid-Limburg en op enkele plekken in het midden van het land. RL: niet bedreigd.
België
Vrij zeldzaam in het hele land. Komt in Vlaanderen wijdverbreid voor in lage aantallen; sterk toegenomen. In Wallonië zeldzaam.
De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
Van Noord-Afrika tot het zuiden van Midden-Europa; in het westen tot de Britse eilanden, in het zuiden: Spanje, de westelijke eilanden van de Middellandse Zee, Italië, de Balkan en Klein-Azië. De oostgrens is nog onduidelijk.
Trends
Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
Habitat
Open plekken in de duinen, struwelen en loofbossen.
Planten
Vooral wilde liguster, maar ook haagliguster.
Actualiteiten
Ontdek meerBlijf op de hoogte
Ontvang vlindernieuwsWord donateur
Steun De Vlinderstichting
