vals witje Siona lineata

Familie

spanners (GEOMETRIDAE)

Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Een soort die vrijwel alleen in Limburg wordt waargenomen omdat daar de noordelijke areaalgrens van deze soort ligt; af en toe een zwerver buiten deze provincie. RL: niet bedreigd.

Rode lijst

niet bedreigd

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Eind april-eind juni in één generatie. Zowel de mannetjes als de vrouwtjes vliegen overdag gemakkelijk op vanuit grasruigten en bezoeken bij zonnig weer bloemen. De vrouwtjes kunnen overdag ook ei-afzettend worden waargenomen. De mannetjes patrouilleren in de schemering op zoek naar vrouwtjes.

Levenscyclus

Rups: juli-mei. De soort overwintert als halfvolgroeide rups en verpopt zich daarna in een cocon die wordt vastgehecht aan een grashalm of een plantenstengel.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

Black-veined Moth

Duitse naam

Weisser Schwarzaderspanner

Franse naam

la Phalène blanche , la Divisée

Oud Nederlandse naam

hertshooispanner

Synoniemen

Scoria lineata

Meer

Toelichting Nederlandse naam

Een spanner die veel op een witje (dagvlinder) lijkt.
Vals witje was een reeds bestaande naam.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Siona: siona komt van de berg Sion; naar de kale, dorre tekening vindt Stephens, maar meer waarschijnlijk verwijst deze naam naar de stad en het kanton met dezelfde naam in Zwitserland.
lineata: linea is een lijn, naar de donkere aders op de onderkant.

Auteursnaam en jaartal

(Scopoli, 1763)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 19-22 mm. Een zeer kenmerkende soort; in Nederland komt geen andere witte of crèmekleurige spanner voor met zwarte aders en banden aan de onderzijde van de vleugels. Verse vlinders zijn vooral bij het borststuk crèmekleurig, maar naarmate ze ouder worden, worden de vleugels steeds witter. Door het verdwijnen van de schubben schijnen de donkere aders steeds meer door de vleugels heen en worden ze ook aan de bovenkant duidelijk zichtbaar. De vleugels worden in rust vlak uitgespreid maar bij het neerstrijken en bij bloembezoek vouwt de vlinder ze vaak geheel of gedeeltelijk samen boven het lichaam zoals een dagvlinder. Het mannetje heeft een lang slank achterlijf waarvan het uiteinde omhoog is gekromd. Het achterlijf van het vrouwtje, dat van voren breed en aan het uiteinde spits is, is niet gekromd. Het vrouwtje heeft bovendien iets kleinere en hoekigere vleugels.

Gelijkende soorten vlinder

Kan enige gelijkenis vertonen in kleur en tekening met afgevlogen exemplaren van de bruidsmot (Sitochroa palealis), een vrij grote microvlinder die behoort tot de familie van de lichtmotten (Pyralidae). Deze microvlinder komt voor in grazige ruigten, vliegt eveneens overdag en zit soms op bloemen. De voorvleugel is echter veel smaller en wordt in rust nooit omhoog gehouden. Het groot geaderd witje (Aporia crataegi) is veel groter en de antennen eindigen zoals bij alle dagvlinders in een knopje.

Gelijkende soorten rups

Zwartstipspanner (Scopula nigropunctata), prachtstipspanner (Scopula marginepunctata), ligusterstipspanner (Scopula imitaria), witroze stipspanner (Scopula emutaria), bosspanner (Scopula immutata), roomkleurige stipspanner (Scopula floslactata) en crème stipspanner (Scopula ternata).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.

Habitat

Vooral onbeschaduwde ruige en kruidenrijke (kalk)graslanden; soms ook open bossen.

Planten

Waardplanten zijn diverse kruidachtige en houtige planten.

Waardplant

Bijvoet
Artemisia

Kropaar
Dactylis

Walstro
Galium

Sint-Janskruid
Hypericum

Marjolein
Origanum

Wilg
Salix

Guldenroede
Solidago

Sneeuwbal
Viburnum

Wikke
Vicia

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie spanners (GEOMETRIDAE)

Alle soorten uit deze familie