zwarte-l-vlinder Arctornis l-nigrum
Ga direct naar:
Basis
Familie
Zeldzaamheid
Zeer zeldzaam. Wordt alleen in de oostelijke helft van het land af en toe waargenomen. RL: ernstig bedreigd.
Rode lijst
ernstig bedreigd
Levenswijze
Vliegtijd en gedrag
Half mei-eind juli in één generatie. De vlinders komen op licht, vooral de mannetjes. Gevangen vlinders vliegen nadat ze weer zijn losgelaten altijd naar de boomtoppen, wat er op lijkt te duiden dat ze daar gewoonlijk rusten.
Levenscyclus
Rups: augustus-mei. De soort overwintert als jonge rups en verpopt zich in een cocon tussen de bladeren van de waardplant.
Verspreiding
Vliegtijd
Benaming
Engelse naam
Black V.Moth
Duitse naam
Schwarzes L
Franse naam
le L noir , le V noir
Oud Nederlandse naam
l-vlinder
Meer
Toelichting Nederlandse naam
De zwarte-l-vlinder is helemaal wit en heeft alleen een klein zwart streepje in de vorm van een L op de vleugel.
Toelichting wetenschappelijke naam
Arctornis: arktos is een beer, ook het sterrebeeld Ursa major, Grote Beer en dus ook het noorden en ornis is een vogel; mogelijk van de ijsbeer die wit is en van een vogel omdat die, net als de vlinder, vleugels heeft.
l-nigrum: niger is zwart; naar het teken op de voorvleugel. Het teken lijkt meer op een v dan op een l, maar Müller had ongetwijfeld de Griekse hoofdletter (een omgekeerde V) in gedachten. Auteurs hebben dit niet begrepen en wijzigingen werden voorgesteld als V-nigrum (Fabricius, 1775) en vau-nigra (Stephems, 1828).
Auteursnaam en jaartal
(Müller, 1764)
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 21-27 mm. De vleugels zijn na het uitkomen eerst groenachtig wit maar vervagen al snel naar glanzend zijdeachtig wit. De kenmerkende dunne L-vormige middenvlek is meestal zeer duidelijk, maar kan bij afgevlogen exemplaren vaag zijn. Kenmerkend is ook de tamelijk brede voorvleugel met een zijdeachtige glans en de duidelijke kromming in de voorrand vlak bij de vleugelpunt. De antennen van het mannetje zijn oranjebruin geveerd.
Kenmerken rups
Tot 45 mm; lichaam roodachtig bruin, zwartachtig op de rug, overdekt met borsteltjes van roodachtig bruine en witte haren, die op kleine wratjes staan ingeplant; kop zwart.
Gelijkende soorten vlinder
Zie de satijnvlinder (Leucoma salicis), de moerasspinner (Laelia coenosa), de donsvlinder (Euproctis similis) en de bastaardsatijnvlinder (Euproctis chrysorrhoea).
Verpreiding
Zeldzaamheid
Zeer zeldzaam. Wordt alleen in de oostelijke helft van het land af en toe waargenomen. RL: ernstig bedreigd.
België
Zeer zeldzaam in Vlaanderen. Slechts twee recente waarnemingen uit Vlaams-Brabant (Tervuren & Overijse), in de buurt van historische vindplaatsen. In Wallonië zeldzaam in Namen en Luxemburg, zeer zeldzaam in de andere provincies.
De soort staat als Bedreigd op de Rode Lijst van Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
Van het noorden van het Iberisch schiereiland via West- en Midden-Europa naar het oosten via de gematigde zone tot Oost-Azië. In het zuiden via het noordelijke Middellandse Zeegebied tot de Zwarte Zee, inclusief Italë en de Balkan. Naar het noorden tot Zuid-Zweden en Zuid-Finland.
Trends
Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
Habitat
Bosachtige gebieden.
Actualiteiten
Ontdek meerTijdschriften
- Opmerkelijk Rik Wever augustus 2023
Word donateur
Steun De Vlinderstichting
