maansnuituil Zanclognatha lunalis
Ga direct naar:
Basis
Familie
Zeldzaamheid
Zeldzaam. Een soort die verspreid over het land af en toe wordt waargenomen. RL: ernstig bedreigd.
Rode lijst
ernstig bedreigd
Levenswijze
Vliegtijd en gedrag
Begin juni-half augustus in één generatie. De vlinders komen zowel op licht als op smeer.
Levenscyclus
Rups: juli-mei. De rups overwintert halfvolgroeid en verpopt zich op de grond.
Verspreiding
Vliegtijd
Benaming
Engelse naam
Jubilee Fan-foot
Duitse naam
Felsbuschwald-Spannereule
Franse naam
l'Herminie plumeuse
Synoniemen
Herminia lunalis, Polypogon lunalis, Zanclognatha tarsiplumalis, Herminia tarsiplumalis
Meer
Toelichting Nederlandse naam
De snuituilen hebben opvallend naar voren uitstekende palpen (de snuit) op de kop van de vlinder.
Het kleine gebogen streepje, maantje, middenop de voorvleugel is kenmerkend.
Zie ook 'toelichting wetenschappelijke naam'.
Toelichting wetenschappelijke naam
lunalis: luna is de maan, naar de grote en duidelijk aanwezige niervlek.
Auteursnaam en jaartal
(Scopoli, 1763)
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 14-17 mm. Deze snuituil lijkt op de lijnsnuituil (Herminia tarsipennalis), maar is iets groter en heeft een grijs- tot roodachtig bruine, vaak purperachtig getinte voorvleugel. Kenmerkend is de in vergelijking met verwante soorten grotere en sterker gebogen niervlek. De buitenste dwarslijn is fijn geschulpt. Opvallend is donkerbruine schaduwachtige afzetting aan weerszijden van de lichte golflijn. Evenals de andere snuituilen heeft deze soort een opvallende ‘snuit’, gevormd door de lange palpen.
Gelijkende soorten vlinder
De schaduwsnuituil (Herminia tarsicrinalis) is iets kleiner en heeft een diffuse, maar duidelijk aanwezige roodachtig bruine middenschaduw, waarin (of waarnaast) de smalle gebogen middenvlek ligt. Zie ook de lijnsnuituil (H. tarsipennalis) en de wilgenspanner (Macaria artesiaria).
Gelijkende soorten rups
Baardsnuituil (Pechipogo strigilata), boogsnuituil (Herminia grisealis) en stippelsnuituil (Macrochilo cribrumalis).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).
Gelijkende soorten vlinder
Gelijkende soorten rups
Verpreiding
Zeldzaamheid
Zeldzaam. Een soort die verspreid over het land af en toe wordt waargenomen. RL: ernstig bedreigd.
België
Zeer zeldzaam. Geen recente, gedocumenteerde waarnemingen in Vlaanderen. In Wallonië zeldzaam, met verspreide waarnemingen uit Luik, Luxemburg en Namen, vooral in de kalkstreek.
De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Bijna in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
Van Noord-Spanje via Italë en Griekenland tot de Kaukasus. Naar het noorden tot Zuid-Engeland en Zuid-Scandinavië (niet duidelijk of dit standvlinders betreft). Naar het oosten via de Oeral en het Oessoeri-gebied tot Japan en Korea.
Trends
Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
Habitat
Loofbossen, struwelen en bosachtige gebieden.
Planten
Verdorde bladeren; in gevangenschap ook paardenbloem.
Actualiteiten
Ontdek meerBlijf op de hoogte
Ontvang vlindernieuwsWord donateur
Steun De Vlinderstichting
