bonte beer Callimorpha dominula

Ga direct naar:

Basis
Herkenning
Levenswijze
Verspreiding & Trends
Habitat & Planten
Benaming

Familie

spinneruilen (EREBIDAE)

Zeldzaamheid

Zeldzaam. Een soort die vooral voorkomt in Limburg maar ook daarbuiten af en toe wordt waargenomen. RL: gevoelig.

Rode lijst

gevoelig

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Begin juni-begin juli in één generatie. De vlinders vliegen overdag, bezoeken bloemen van onder andere distels en zitten vaak te rusten op bladeren. De mannetjes vliegen aan het eind van de middag en het begin van de avond in wilde patrouillevluchten heen en weer. Ze vliegen ook ´s nachts en komen op licht.

Levenscyclus

Rups: augustus-mei. De rups foerageert overdag bij zonnig weer. De soort overwintert als rups.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

Scarlet Tiger

Duitse naam

Schönbär

Franse naam

l'Écaille marbrée , l'Écaille lustrée

Oud Nederlandse naam

jonkvrouw, juffertje, spaanse vlag

Meer

Toelichting Nederlandse naam

De aanduiding beer heeft deze soort gemeen met de grotere soorten uit de familie van de beervlinders (Arctiidae). De naam beervlinders heeft deze familie te danken aan het uiterlijk van de rupsen die dicht behaard zijn en daardoor aan een beer doen denken.
De vlinder van de bonte beer is opvallend bont getekend.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Callimorpha: kallos is schoonheid en morphe is gedaante, vorm. Deze naam geeft goed aan hoe de vlinders in dit genus er uitzien.
dominula: dominula is een verkleinwoord van domina: de bazin van het huishouden (domus). Deze naam en die van A. caja zijn geheel overeenkomstig de gewoonte van Linnaeus om vrouwelijke namen te geven aan soorten met helder gekleurde achtervleugels.

Auteursnaam en jaartal

(Linnaeus, 1758)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 23-27 mm. De voorvleugel is metaalglanzend blauwzwart met witte en gele vlekken en de achtervleugel is overwegend rood. Er is enige variatie in kleur en tekening mogelijk, maar de soort blijft altijd goed herkenbaar. Exemplaren met gele achtervleugels zijn uiterst zeldzaam.

Kenmerken rups

Tot 35 mm; lichaam zwart met korte, zwarte en grijze haarborstels op kleine, verheven wratjes ingeplant; over de rug een brede, gebroken, geelachtig witte middenband en een identieke lengteband op de flanken; kop glimmend zwart.

Gelijkende soorten vlinder

Zie de roomvlek (Arctia villica).

Gelijkende soorten vlinder

roomvlek

Verpreiding

Zeldzaamheid

Zeldzaam. Een soort die vooral voorkomt in Limburg maar ook daarbuiten af en toe wordt waargenomen. RL: gevoelig.

België

Een zeldzame soort die verspreid over het hele land voorkomt.

De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Van het noorden van het Iberisch schiereiland via Europa, inclusief Zuid-Engeland en het zuiden van Scandinavië, tot in het Wolgagebied en tot de Oeral. In het zuiden van het noordelijke Middellandse Zeegebied tot in Iran.

Trends

Trend op lange en korte termijn

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.

Habitat

Moerassen, rivieroevers, natte graslanden en andere vochtige gebieden.

Planten

Diverse planten en struiken, waaronder gewone smeerwortel, dovenetel, koninginnenkruid, brandnetel, braam, wilg, meidoorn, kamperfoelie en moerasspirea.