vingerhoedskruiddwergspanner Eupithecia pulchellata

Familie

spanners (GEOMETRIDAE)

Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. Een soort die tot het begin van de eenentwintigste eeuw vooral in Zuid-Limburg voorkwam. De laatste jaren komt de soort verspreid over het land lokaal voor. RL: niet bedreigd.

Rode lijst

niet bedreigd

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Eind april-half augustus in één, soms twee generaties. De vlinders vliegen in de schemering rond de waardplant en komen op licht; ze worden nooit ver van de groeiplaats van de waardplant aangetroffen.

Levenscyclus

Rups: juni-september. De rups leeft op de bloemen van de waardplant. De soort overwintert als pop.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

Foxglove Pug

Duitse naam

Rotfingerhut-Blütenspanner

Franse naam

l'Eupithécie de la digitale pourpre

Synoniemen

Eupithecia digitaliaria, Tephroclystia pulchellata

Meer

Toelichting Nederlandse naam

Alle soorten uit het Genus Eupithecia plus nog een aantal andere kleine spanners zijn samengebracht onder de groepsnaam dwergspanner.
Vingerhoedskruid is de waardplant is van deze dwergspanner.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Eupithecia: eu is goed, goedig en pithex, pithekos is een dwerg. De vlinders hebben een aantrekkelijk uiterlijk en zijn klein. Haworth schrijft: mooie vlinders, als ze rusten zien ze er prachtig uit: de vleugels gespreid en vlak, elegant gedrukt tegen de ondergrond; eigenlijk helemaal ontworpen om ze in vlinderkasten te verzamelen.
Pulchellata: pulcellus is aardig kleintje. Deze vlinder is een van de meest kleurenrijke soorten binnen het genus.

Auteursnaam en jaartal

Stephens, 1831

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 10-12 mm. Lijkt sterk op de vlasbekdwergspanner (E. linariata) maar is iets groter en onregelmatiger getekend. De buitenrand van de donkere grijze middenband heeft een enigszins grillig verloop en buigt aan de voorrand met een vrij scherpe knik eerst naar binnen in de richting van de vleugelwortel en dan weer iets terug; de binnenrand van de middenband buigt aan de voorrand slechts flauw naar binnen.

Kenmerken rups

21-22 mm. Lijf meestal groen maar soms bruinachtig met een donkerder ruglijn van variabele breedte, dunnere donkere subdorsale lijnen en gewoonlijk een bruine kop.

Gelijkende soorten vlinder

De vlasbekdwergspanner (E. linariata) is over het algemeen kleiner en heeft een fletsere en minder scherpe vleugeltekening; de donkere grijze middenband is aan de buitenrand vrij regelmatig en buigt geleidelijk af, terwijl de binnenrand een vrij scherpe knik naar binnen vertoont.

Bekijk de gedetailleerde verschillen met illustraties tussen E. pulchellata en E. linariata.

Gelijkende soorten rups

Zwartvlekdwergspanner (Eupithecia centaureata), heidedwergspanner (Eupithecia satyrata), egale dwergspanner (Eupithecia absinthiata), schermbloemdwergspanner (Eupithecia tripunctaria), smalvleugeldwergspanner (Eupithecia nanata), jeneverbesdwergspanner (Eupithecia pusillata), v-dwergspanner (Chloroclystis v-ata), zwartkamdwergspanner (Gymnoscelis rufifasciata), guldenroededwergspanner (Eupithecia virgaureata), voorjaarsdwergspanner (Eupithecia abbreviata), eikendwergspanner (Eupithecia dodoneata) en beverneldwergspanner (Eupithecia pimpinellata).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.

Habitat

Vooral open kapvlakten in het bos; ook kalkgraslanden, spoordijken en verwaarloosde stukken grond.

Planten

Vingerhoedskruid.

Waardplant

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie spanners (GEOMETRIDAE)

Alle soorten uit deze familie